20 manat borc verə bilərsən? - Yox da demək olmur, geri istəmək də

Ruzanna Bəşirova
        Xərclər üzrə konsultant

20 manat borc verə bilərsən?

Bu cümləni artıq demək olar ki, hər birimiz tez-tez eşitməyə başlamışıq. 
İnsanlar başqalarından böyük məbləğdə borc götürə bilmədikləri üçün o məbləği hissələrə bölərək bir neçə nəfərdən kiçik məbləğlərdə istəməyə başlayıblar. Ən pis tərəfi odur ki, məbləğ kiçik olduğu üçün borc götürən qaytarmır, borc verən isə utandığından istəyib geri ala bilmir.
Əslində, məsələn, 20 manatla ciddi ziyana düşmürük, amma bu hal təkrarlandıqda və bir neçə nəfər artıq bu cür yanaşdıqda, məbləğ böyüyür. Bir insanın çevrəsindəki 4-5 nəfər ondan 15-20 manat borc götürdükdə, bu, borc verən insan üçün aylıq 85-100 manat arası itirilən məbləğə çevrilir ki, bu isə heç də kiçik məbləğ deyil.

Dövriyyədə olan kiçik məbləğdə götürülüb geri qaytarılmayan borcların miqdarı isə artır.
Borc mövzusunda məsləhət gördüyümüz isə hətta etibar etdiyiniz insanlarla belə aranıza borc kimi bir məsələnin girməsinə imkan verməyin. Çünki proses elə gedə bilər ki, hətta cüzi bir məbləğə görə yaxşı münasibətləriniz də korlana bilər.
Qaldı ki, borc götürənin vəziyyətinə, heç kimin 20 manatla həyatı dəyişmir və ya vəziyyəti ölüm-dirim məsələsinə çevrilmir.

Əgər bir insan büdcəsini düzgün planlaya bilməyib kiçik məbləğdə borc götürmək istəyirsə, o insan sizin borcunuzu qaytarmayacaq. Və ən əsası hazırda kredit kartları və bank kreditləri çox əlçatandır.

Bu cür hallarda ilk olaraq şəxsin niyə kredit kartlarından istifadə etmədiyini soruşmaq lazımdır. Əgər borcu nə üçün istədiyini və kredit kartının niyə olmadığını və ya istifadə etmədiyini əsaslı şəkildə izah edə bilsə, borc vermək artıq sizin şəxsi qərarınıza bağlıdır. Digər halda isə borc vermək tövsiyə olunmur.

Şəxsi fikrimə gəldikdə isə, əməkhaqqının nə qədər az olmasından asılı olmayaraq düzgün büdcə planlaması etdikdə insanlardan borc almadan da keçinmək mümkündür. Ən pis hallarda isə bank krediti və ya kredit kartlarından istifadə etmək daha yaxşı effekt verir. İnsanlar bank kreditlərinə qarşı daha məsuliyyətlə yanaşır, nəinki dost-tanışdan alınan borcu geri qaytarmağa.