Samir Mirzə
Ölkə.Az saytının məsul redaktoru, media meneceri
Adətən, iş mövzusundan söhbət düşərkən, mənfi mənada “gərək tanışın olsun” deyirlər. Bunu bəzən bacarıqlı, istedadlı insanlar da söyləyir, əlindən heç bir iş gəlməyənlər də.
Bəs nədir bu “fenomenal tanışlıq”? Baxaq görək, “tanışlıq” adlandırdığımız məfhum “əlaqələr” anlayışı ilə eynidirmi?
Əvvəlcə bunu yuxarıdan pərçimləyək ki, nə qədər sənin tanış-bilişin olursa-olsun, bazanı formalaşdırmamısansa, yəni istedad, bacarıqdan kəmsənsə, həmin tanışlar səndən yan qaçacaqlar. Yaxud tanışının əli ilə bir yerlərə çatmısansa, ən pis halda orada işi öyrənməsən, gec-tez ədalət öz yerini tapacaq və iş yeri ilə sağollaşmalı olacaqsan. Bəli, ədalət, çünki sən hansısa layiqli şəxsin yerini tutmusan və bunun üçün nə narahatsan, nə də çalışırsan.
“Kəşf” hekayəsi
Keçək “əlaqələr” mövzusuna. Sizə 10 ildən çoxdur çalışdığı sahəyə gəlişindən və addım-addım irəliləyən bir şəxsin hekayəsindən bəhs edim ki, mövzu daha tutarlı olsun: ilk dəfə bir dostunun tövsiyəsi ilə işə götürülmüşdü. Ən kiçik hesab olunan yerdən – texniki işlərdən rəhbərlik mövqeyinə qədər yol qət edib. Maaşı düşünmədən, üzərində çalışaraq, bir çox hallarda iş vaxtından əlavə işləyərək. Təbii ki, həyat davam edir və insanın irəli və yaxud geri getməsi də, ondan və ətrafında baş verən hadisələrdən də asılıdır. Bu isə bir qədər ayrı mövzudur.
Təsəvvür edin, həmin şəxs tədbirlərin birində həmkarı ilə tanış olur. Onunla əlaqələri yaranır. Gələcəkdə bir-birinə müxtəlif məsələlərdə taleyüklü köməklər edirlər. Onlardan birinin təqdimatı sayəsində digəri yuxarı vəzifəyə keçir. Bu minvalla yeni tanışlıq - əlaqələr yaranır və günün birində yeni tanışı ona yaxşı mənada “səni kəşf etdik” deyir. Amma gərək bu “kəşf” o qədər də çətin yol qət etməsin. Çətin yolun özünün də bir şirinliyi var, lakin hamı üçün eyni deyil.
Bəli, qurulan əlaqələr insanın taleyini müəyyən edir. Necə deyərlər, pis dostlar insanı geriyə çəkdiyi kimi, sağlam əlaqələr – dostluq və yoldaşlıq kontekstində - səni irəliyə aparır, əlindən tutur.
Bəs zəhmət və əziyyət necə?
Əlbəttə, zəhmətkeş insanlar çox qiymətlidirlər və onların əziyyəti dəyərləndirilməlidir. Əfsuslar olsun ki, həmişə zəhmətmərkəzli olanda başın işə o qədər qarışır ki, bəzən və yaxud bir çox hallarda uzun müddət yerində saymalı olursan. Gözün sanki yollarda qalır - “Kimsə gəlib məni tapacaq və ağ günə çıxacağam” düşüncələri əvvəlcə ümid verir, sonra səs-soraq çıxmayanda depressiya yaşadır. Məlum olur ki, yalnız başını aşağı salmaqla iş bitmir. Gərək aradabir boylanıb ətrafa baxasan, görüşlərdə iştirak edəsən, sosiallaşasan. Əlbəttə, hər insanın özünəməxsus təbiəti olduğu üçün hamı ilə münasibət qurmaq asan deyil, amma ən azı salam-sağ ol səviyyəsində də “var olduğunu” göstərməkdə fayda var. Yaxud da sosiallaşma dedikdə müxtəlif insanlarda fərqli şəkildə təzahür edə bilər. Məsələn, “qaynar” mühitlərdə görünmək istəmir, lakin məhdud çevrələrdə açar adamlarla görüşür. Ümumiyyətlə, bu dünya maraqlar dünyasıdır, nə yaxşı olar ki, o maraqlar dostluq, yoldaşlıq prinsiplərinə əsaslansın və əlaqələr də bu minvalla sağlam şəkildə qurulsun. Məntiqi ardıcıllıq olaraq həm maddi, həm də mənəvi tərəfdən məhsuldarlıqla nəticələnsin.
Tanışlıq və zəhmətin vəhdəti
Son nəticə olaraq demək olar ki, tanışlıq və zəhmətin vəhdət təşkil etməsi sağlam gələcəyə zəmanət verir. Həyat zəhməti yerdə qoymur, amma eqoizmi və yersiz prinsipiallığı da bağışlamır. İş həyatı ilə bağlı oxuduğum bir kitabda uğurun əsas açarı kimi mənəviyyatın yüksəkliyi xüsusi vurğulanır və buna böyük yer verilir. İnsan tanışlığa “işbazlıq” kimi baxarsa, həyatı ona uyğun çalarlarla formalaşacaq. Yalnız cibinə, yoxsa həm də ətrafına xidmət edəcəyi müəyyənləşəcək.
İnsan seçdiyi həyatla öz taleyini yazır. Şans isə kimlərinsə duasında yer almağındır.
"Həyatda qazandığım tək bir şey varsa, o da ana-ata duasıdır" - İstanbul Aydın Universitetinin rəhbəri professor Mustafa Aydın bizimlə görüşündə demişdi.
