Rusiya iqtisadiyyatında son durum: Maaş artımı ləngiyir, kadr çatışmazlığı artır

Rusiyada əmək haqqının artımı ləngiyib, hətta rekord aşağı işsizlik səviyyəsinə baxmayaraq, bu, müharibə dövründə Rusiya iqtisadiyyatının "soyuması"nın növbəti göstəricisidir.

Valyuta.az "Financial Times" qəzetinə istinadən xəbər verir ki, noyabr ayında yeni işçilərin əmək haqqı illik müqayisədə yalnız 6,9% artıb, halbuki yanvarda bu göstərici 18,9% idi. Eyni zamanda ölkədə işsizlik səviyyəsi rekord aşağı səviyyədə – 2,2% olaraq qalır.

Kiyev İqtisadiyyat Məktəbinin Rusiya iqtisadiyyatı üzrə eksperti Elina Rıbakova bildirir: "Əmək haqqının ləng artması o deməkdir ki, digər göstəricilər, o cümlədən istehlak səviyyəsi və ondan asılı vergi gəlirləri də onu izləyəcək".

Onun sözlərinə görə, bu, ölkənin dövlət maliyyəsinə təzyiqi artıracaq. Rusiya getdikcə daha çox vergi gəlirlərindən asılı olur, çünki sanksiyalar və neftin aşağı qiymətləri enerji gəlirlərini azaldır.

Bundan başqa, Rusiya iqtisadiyyatının bütün sahələrində vakansiyaların sayı azalıb. Ən çox azalma mədənçilik və nəqliyyat sektorlarında qeydə alınıb.

Rəsmi statistika da göstərir ki, ölkə iqtisadiyyatı Ukraynaya genişmiqyaslı müdaxilədən sonra yaranan hərbi bumu dövründən sonra soyuyub. 2022-ci ildə Moskva fiskal məhdudiyyətləri yumşaldıb, əvvəlki enerji gəlirlərindən qənaətləri istifadə edərək silah istehsalına və hərbçilərin əmək haqqına yönəldib.

Neft satışından gələn vəsait sayəsində Rusiya iqtisadiyyatı 2023–2024-cü illərdə 4%-dən çox artıb. İqtisadiyyat ötən ildən soyumağa başlayıb və 2025-ci ildə ÜDM artımının ən yaxşı halda yalnız 1% olacağı gözlənilir.

Rusiya Dövlət İqtisadi Analitik Mərkəzinin rəhbəri Dmitri Belyusov qeyd edir: "Rusiya iqtisadiyyatındakı vəziyyət nəzərəçarpacaq dərəcədə pisləşib. İqtisadiyyat 2023-cü ilin əvvəlindən bəri ilk dəfə stagflyasiya həddinə yaxınlaşıb".

Eyni zamanda işçi qüvvəsi çatışmazlığı kəskin olaraq qalır. Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin məlumatına görə, gələn beş il ərzində Rusiyaya 3 milyondan çox yeni işçi lazımdır. Rusiya işçi qüvvəsi çatışmazlığı 25%-dən yuxarıdır ki, bu da müharibədən əvvəlki səviyyədən dörd dəfə çoxdur.

Bundan əvvəl "The Washington Post" qəzeti yazıb ki, Rusiya iqtisadiyyatı ən təhlükəli dövrünə daxil olur. Rezervlərin tükənməsi və neft, bank sanksiyaları səbəbindən 2026-cı ildə maliyyə böhranı baş verə bilər.

Əvvəllər CNN xəbər verirdi ki, Rusiya iqtisadiyyatı sanksiyalar və müharibəyə yüksək xərclər səbəbindən müxtəlif sahələrdə artan çətinliklərlə üzləşir. Lakin ölkənin iqtisadi vəziyyəti müharibəni ən azı 3–5 il davam etdirməyə imkan verir.

Paşa Məmmədli