Gələcəyin ən etibarlı peşələri: Süni intellekt onlara qalib gələ bilməyəcək

Gənclər üçün "uğur yolu" kimi görülən universitet sürətlə cazibəsini itirir. İngilis mediası mövcud vəziyyəti təhlil edərək süni intellekt dövründə kimlərin təhlükəsiz qalacağına dair diqqət çəkən bir tablo təqdim edib.

Valyuta.az xəbər verir ki, "The Economist"in məlumatına görə, Z nəsli arasında universitetə etimad sürətlə azalarkən, texniki və əl bacarığı tələb edən peşələrə maraq rekord səviyyəyə çatıb. Süni intellektin “ağ yaxalı” işləri təhdid etməsi və təhsil xərclərinin artması gəncləri “gələcəyi təmin edilmiş” peşələrə yönəldir.

Universitet məzunları işsizlik və borc sıxıntısında

ABŞ-da son sorğular göstərir ki, 2010-cu ildə əhalinin 75%-i universitet təhsilini “çox vacib” hesab edirdisə, bu gün bu göstərici 33%-ə düşüb.

ABŞ-da bakalavr məzunu gənclərin yarısından çoxu diplom tələb etməyən işlərdə çalışır. Dövlət universitetlərində təhsil haqqının son 30 ildə inflyasiyadan təmizlənmiş şəkildə iki dəfə artması gəncləri böyük borc yükü ilə üz-üzə qoyur.

Süni intellekt mavi yaxaya qazandırdı

Süni intellektin giriş səviyyəli ofis işlərini əvəz etməyə başlaması fiziki əməyə əsaslanan işlərin dəyərini artırıb. London metrosunda yerləşdirilmiş bir reklamda “Hey süni intellekt, bu mis borunu əyə bilərsən? Bağışla, bunu edə bilmərəm” şüarı yeni dönəmin ruhunu əks etdirir.

23 yaşlı elektrikçi Yakob Palmer bildirir: "Məlumat mərkəzlərini mən kabelləyəcəyəm, süni intellekt yox".

Bu, bu işlərin rəqəmsal transformasiyadan təsirlənməyəcəyini göstərir.

Sektorlarda işçi çatışmazlığı gözlənilir

Yalnız ABŞ-da yarımkeçirici sektorundakı işlərin 2030-cu ilə qədər 60%-inin boş qalacağı proqnozlaşdırılır.

İngiltərədə isə 2027-ci ilə qədər qaynaqçıların yarısının təqaüdə çıxması ilə 35 min nəfərlik boşluq yaranacağı gözlənilir. Ekspertlər İsveç modelində olduğu kimi, peşə təhsili ilə akademik yol arasında keçid imkanları verən sistemlərin yaradılmasının vacibliyini vurğulayır.

"The Economist"in məlumatına görə, ən etibarlı peşələr elektrikçilik, qaynaqçılıq və texnik işləri kimi sahələrdir.

Paşa Məmmədli