Roblox: sadə ideyadan 60 milyard dollarlıq qlobal platformaya gedən yol

Bu gün "Roblox" adı milyonlarla insan üçün sadəcə oyun platforması deyil. O, eyni zamanda yaradıcı iqtisadiyyatın, rəqəmsal sosiallaşmanın və “metaverse” anlayışının real nümunələrindən biri kimi qəbul olunur. "Roblox"un uğur hekayəsi isə bir gecədə yaranmayıb - bu, uzunmüddətli baxışın, fərqli biznes modelinin və doğru auditoriya seçiminin nəticəsidir.

"Roblox"un əsası 2004-cü ildə amerikalı sahibkarlar David Baszucki və Erik Cassel tərəfindən qoyulub. Layihə ilkin mərhələdə “DynaBlocks” adı ilə inkişaf etdirilirdi və məqsəd istifadəçilərin öz interaktiv mühitlərini yarada biləcəyi platforma qurmaq idi. Sonradan layihə "Roblox" adını aldı və 2006-cı il sentyabrın 1-də rəsmi olaraq istifadəyə verildi.

O dövrdə oyun bazarı yüksək qrafika və iri studiyalar üzərində qurulmuşdu. "Roblox" isə tam fərqli yol seçdi: istifadəçini sadəcə oyunçu deyil, oyun yaradıcısı kimi görən platforma modeli. Bu yanaşma illər sonra Roblox-un əsas üstünlüyünə çevrildi.

Platformada mövcud olan oyunların böyük hissəsi istifadəçilər tərəfindən "Roblox Studio" aləti vasitəsilə yaradılır. İstifadəçilər hazırladıqları oyunlardan "Robux" adlı daxili valyuta ilə gəlir əldə edir, Roblox isə bu dövriyyədən komissiya qazanır. Beləliklə, şirkət öz daxilində real pul axını olan rəqəmsal iqtisadiyyat formalaşdırıb.

"Roblox"un əsas gəlir mənbəyi "Robux" satışlarıdır. Bundan əlavə, "Roblox Premium" abunəlikləri, avatar və rəqəmsal məhsul ticarəti, eləcə də son illər artan reklam və brend əməkdaşlıqları şirkətin gəlir portfelini şaxələndirir. Bu model Roblox-u klassik oyun şirkətindən çox platforma sahibi mövqeyinə çıxarır.

Şirkətin sürətli yüksəlişində 2020-ci il pandemiya dövrü həlledici rol oynayıb. Evdə qalan milyonlarla uşaq və yeniyetmə "Roblox"u həm əyləncə, həm də sosial ünsiyyət platforması kimi kəşf edib. Virtual konsertlər, tədbirlər və sosial görüşlər "Roblox"un oyun anlayışını daha da genişləndirib.

"Roblox" 2021-ci ildə klassik IPO əvəzinə birbaşa listinq yolu ilə Nyu-York Fond Birjasına (NYSE: RBLX) çıxdı. Bu addım şirkətin texnologiya və media platforması kimi qəbul edilməsinin göstəricisi oldu.

2025-ci ilin göstəriciləri "Roblox"un miqyasını açıq göstərir

2025-ci ilin sonuna yaxın açıqlanan rəsmi məlumatlara görə:

"Roblox"un gündəlik aktiv istifadəçi sayı 110 milyonu ötüb; platformada ay ərzində 380 milyona yaxın aktiv istifadəçi qeydə alınır; istifadəçilər il ərzində on milyardlarla saat platformada vaxt keçirir; şirkətin illik gəliri 4 milyard dollardan çoxdur;

"Roblox" developer ekosistemi indiyə qədər 1 milyard dollardan artıq gəlir yaradıb; şirkətin bazar dəyəri 2025-ci ilin dekabrında təxminən 60–62 milyard dollar səviyyəsində qiymətləndirilir.

Bu rəqəmlər "Roblox"un artıq təkcə uşaq oyunu deyil, qlobal miqyaslı texnologiya platforması olduğunu təsdiqləyir.

"Roblox"un uğur hekayəsinin əsas dərsi ondan ibarətdir ki, bazarda fərqlənmək üçün mütləq ən bahalı məhsulu yaratmaq şərt deyil. İstifadəçini mərkəzə qoyan model, yaradıcılığı təşviq edən yanaşma və uzunmüddətli strategiya şirkəti milyardlarla dollarlıq dəyərə çatdırıb.

Bu gün "Roblox" gələcəyini yalnız oyunla məhdudlaşdırmır. Şirkət təhsil, virtual iş mühiti və sosial platforma istiqamətində də inkişaf etməyi hədəfləyir. Görünən odur ki, "Roblox"un hekayəsi hələ bitməyib - o, hələ də böyüməkdə olan bir ekosistemdir.

Tənzilə Ağabalayeva