8 ölkədən yığılan təcrübə - Böhranı fürsətə çevirən menecer

Adil Alper Coşkun
      İnşaat mühəndisi, layihə meneceri

Hər bir layihəyə başladığımda qarşıma çox vaxt dağ kimi yığılıb qalmış problemlər çıxır. Hətta bir çox hallarda komandam belə hələ hazır olmur. Lakin bu hal məni ruhdan salmır. Problemləri düzgün şəkildə prioritetləşdirərək, kiçik hissələrə bölərək və doğru heyəti formalaşdıraraq istənilən layihəyə nəzarəti ələ almağı bacarıram.

İşlər həmişə çətin başlayır, amma düzgün idarə olunan çətin başlanğıclar güclü nəticələr verir. Bu yazıda Asiya, Afrika və Avropa qitələrində, səkkiz müxtəlif ölkədə yer aldığım layihələrdə mənə rəhbərlik edən və işimi praktikada asanlaşdıran 5 əsas prinsipi paylaşmaq istəyirəm.

Pareto prinsipi (80/20 qaydası)

Hər nəticənin 80%-i, səbəblərin yalnız 20%-indən qaynaqlanır. Layihəyə başlayarkən özümə “əsl təsiri yaradacaq o 20%-lik sahə haradır?” sualını verirəm. Bu yanaşma həm heyət seçimi, həm də resurs planlamasında mənə aydınlıq gətirir. Ən böyük təsiri yaradacaq nöqtəyə fokuslanmaq məhdud vaxtda böyük nəticələr əldə etməyə imkan verir.

Mörfi qanunu və “B planı” zərurəti

Səhv gedə biləcək hər şey, gec-tez səhv gedəcək. Buna görə də hər zaman “bu işin pis ssenarisi nə ola bilər?” sualına cavab axtarıram. Hər layihədə daha ilk həftələrdən mümkün nasazlıqlar üçün ehtiyat planımı hazırlayıram və bu düşüncə tərzini komandama da aşılamağa çalışıram. Hazırlıqlı olan menecer böhranı fürsətə çevirə bilir.

Oyunun qaydalarını erkən başa düşmək

Bir işə başlamazdan əvvəl, həmin layihədə sürətli irəliləyişin “hiylə nöqtələri” hansılardır – bunu anlamağa çalışıram. Layihənin mədəniyyəti, sifarişçinin gözləntiləri, texniki proseslərin darboğazları – bütün bunları erkən mərhələdə analiz edirəm. Çünki layihə intensivləşdikdə bu cür təhlillərə artıq vaxt qalmır.

Kritik təsir yaradacaq heyəti formalaşdırmaq

Komandam hələ hazır olmasa belə, ilk təyin etdiyim vəzifələr həmişə ən çox böhran yarada biləcək sahələrə olur. Çünki başlanğıcda ən riskli sahələri nəzarətə almaq layihəni daha əvvəlcədən balansda saxlayır. Yaxşı bir sahə rəisi, güclü bir elektrik mühəndisi və ya təcrübəli müqavilə meneceri çox vaxt real fərq yaradır.

Problemi yazmaq – həllin yarısıdır

Zehində dolaşan problemlər qeyri-müəyyənlik yaradır. Amma həmin problemi yazılı şəkildə ifadə etdiyiniz anda, həll yolu sanki özünü göstərir. Xüsusilə texniki məsələlərdə yazılı analiz təkcə sizə deyil, komanda daxilində ünsiyyətə də aydınlıq gətirir.

Bu 5 prinsip bir çox layihədə mənə zaman qazandırdı, böhranları daha asan idarə etməyimə kömək etdi və komandalarımla daha səmərəli işləməyimi təmin etdi. Ümid edirəm ki, sizin layihələrinizdə də eyni şəkildə töhfə verər.