“Azərbaycan vətəndaşı piştaxtalara baxdığında qiymətləri görür. Ona görə də inflyasiya ilə əhalinin əməkhaqlarının artımını bir-birinə bağlamamalıyıq”.

Bu sözləri Valyuta.az-a iqtisadçı Asif İbrahimov Milli Məclisin deputatı Əli Məsimlinin “2023-cü ildə əməkhaqqılarının 10 faizlik artımı əhalinin gəlirlərinə təsir etməyəcək, əməkhaqlarının artırılması inflyasiyanı kompensasiya etməkdən o tərəfə getməyəcək” fikirlərini şərh edərkən deyib. 

İqtisadçı bildirir ki, əhalinin, xüsusilə dövlət büdcəsindən maliyyələşən təşkilatlarda işləyən insanların maaşının 10 faiz artması müsbət addımdır. Lakin bu 10 faizlik artım heç bir halda infilyasiya ilə balans yarada bilməyəcək:

“Dövlət Statistika Komitəsi 8 faizlik inflyasiyadan bəhs etsə də, artıq biz cütrəqəmli inflyasiya həddinə çatmışıq. Azərbaycanda bugünkü inflyasiya 14-15 faizdən çoxdur”.

Asif İbrahimov 10 fazilik artımı müsbət addım kimi qiymətləndirir, lakin bildirir ki, inflyasiyanın baş verməməsi üçün biz səbəbləri müəyyənləşdirməliyik və bunun qarşısını almalıyıq:

“Biz vətəndaşa necə deyə bilərik ki, 12-13 manata aldığın yağı sən bu gün 19 manata alırsan və bu səndə 8 faizlik inflyasiya yaradır. Yəni bu belə deyil. Biz alıcıya qiymət əmələgəlmə prosesi nədən baş verir, ən çox hansı hallara təsir edir kimi suallara cavabı başa sala bilmərik”.

Ekspert qeyd edir ki, yuxarıda sadalananlar məhsulun, xidmətin ərsəyə gəlməsində çəkilən xərclərin maya dəyərinin miqdarından əmələ gəlir:

“Azərbaycanlı sahibkar xarici ölkədən hər hansı bir qida məhsulu, deyək ki, yağ gətirirsə, dünən onu 6 dollara alırdısa, bu gün 11 dollara alır və gömrük, daşınma, əməkhaqqı prosesi, satınalma, kommunal xərclərdə və bir çox məsələlərdə daha çox vəsait ödəyirsə, təbii ki, bu məhsulun qiyməti artıq 6 ay bundan öncəki qiymət olmayacaq. Biz bununla bağlı həll yolu tapmalıyıq ki, yeni artırdığımız, əməkhaqqına əlavə etdiyimiz artım əhalinin həyat səviyyəsinə müsbət təsirini göstərsin. Yəni biz birini digərindən ayırmalıyıq”. 

Asif İbrahimov qeyd edir ki, hər il infilyasiya hesabatların hazırlanmasında əsas göstərici olur:

“Məsələn, kreditlərin, ipotekaların verilməsində bir çox aparıcı təşkilatların iqtisadi vəziyyətlə verdiyi hesabatlarda inflyasiya əmsalı hər zaman ön plana çıxarılırdı. Amma bəzi banklar hesablamaqda çətinlik çəkirlər. Bu baxımdan artıq inflyasiya ilə onu uzlaşdırmamağı tövsiyə edirik. Mənim bir mütəxəssis kimi demək istədiyim odur ki, biz bahalaşmaya qarşı tədbirlər görməliyik və lazımdırsa bununla bağlı təşviqedici addımlar atmalıyıq. İstər qanunvericilikdə, istər praktikada bununla bağlı müəyyən işlər görməliyik ki, Azərbaycan vətəndaşının 10 faizlik artımla həyat səviyyəsi yaxşılaşsın. Nədəsə balansın yaradılıb-yaradılmaması ümidinə qalmasın”.

Davud