BAKU Azərbaycan
23.03°C
  • USD
    1.7
  • EUR
    1.926
  • RUB
    2.1283
  • TRY
    0.0438
  • GBP
    2.2826
21610

Qlobal güclərin üç tərəfinin – Qərb, Rusiya və Çin – hərəsinin dünya nizamında ekspansiyası fərqli metodlara əsaslanır.

Qərbin genişlənmə siyasəti: demokratiya və insan haqları bu iki nəhəngin qlobal ekspnasiyasının əsas elementinə çevrilib.

Rusiyanın genişlənməsi: Moskva hərbi işğalla bu xətti yürüdür.

Çinə gəlincə: ABŞ və Rusiya çoxqütblü dünyanın çağırışlarına və qlobal geosiyasi istiqamətlərə uyğunlaşmağı hədəfləsə də, Pekin boşluqları müəyyən edir və burada geoiqtisadi alətlər yaradır.

İndi Çin Cənubi Qafqazda da yeni iqtisadi mexanizmlərini yerləşdirmək üçün boşluqlar axtarır və bu, Qərblə Rusiya arasında region uğrunda aparılan rəqabət fonunda səssiz hal alır.

Amma bunun səsi sonralar çıxacaq, Qərblə Rusiya bir də onda “ayılacaqlar ki,” artıq Çin Cənubi Qafqazda da qlobal iqtisadi nəhəngə çevrilib və iqtisadiyyatını şaxələndirir.  

ABŞ və Rusiya regionda Çinin sistematik çağırışlarına adekvat davrana biləcəkmi? Bu sual ən azından yaxın 10 ildə öz cavabını aydın şəkildə tapacaq.

Çinin strateji əhəmiyyətli layihələrə invesitisiya yatırmaq imkanları Pekinin Cənubi Qafqaz üçün birbaşa hərbi təhlükə yaratması ehtimallarını arxa plana atır. Lakin Çinin iqtisadi formatda iştirakı Qərbin iqtisadi, texnoloji və siyasi maraqlarına meydan oxuyacaq, Rusiyaya isə müəyyən əngəllər yaradacaq.

Hərçənd ki, Çinin Rusiya ilə əlaqələri ona strateji təsir rıçaqları da verəcək və Moskva-Pekin maraqları Qərb maraqlarının sıxışdırılması səyləri ilə birləşdiriləcək.

Ssenarilərin hərbi teatr səhnəsindən çıxaraq iqtisadi platformalara köçürülməsi özlüyündə Azərbaycan və region üçün faydalıdır, çünki bu cür rəqabət regionun çiçəklənməsini təşviq edir.

Pekin Azərbaycan iqtisadiyyatına əhəmiyyətli dərəcədə invesitisiyalar yatırıb və bunun həcmini genişlətmək üçün orta dəhliz kimi Zəngəzur dəhlizindən yararlanmaq niyyətindədir.

Bunu xatırlatmaq yerinə düşər ki, Çin hakimiyyəti Sian şəhərindən Almaniyanın Manhaym şəhərinə yük qatarları üçün yeni marşrutu Qazaxıstan, Azərbaycan, Gürcüstan, Rumıniya, Macarıstan, Slovakiya və Çexiya ərazilərindən salır.

Bu, həm Çin, həm də beynəlxalq şirkətlər üçün yeni bazarlar açacaq və Bakı da bundan öz nəsibini götürəcək.

Perspektivin təsvirləri 2019-cu ilin aprelində Azərbaycanla Çin arasında 821 milyon dollarlıq həcmi əhatə edən sənədlər kontekstində də aktuallıq qazanır.

Gələcəkdə Çinin Azərbaycanın Rəqəmsal Ticarət Qovşağından Rəqəmsal İpək Yolunu tamamlamaq üçün yararlanacağını, bunun üçün Asiya-Avropa telekommunikasiya dəhlizinin yaradılmasını düşünmək olar.

Azərbaycanın Cənubi Qafqaz regionunda Çinin ən böyük ticarət tərəfdaşı olması da, bu işin sürətlənməsini şərtləndirir. Bu isə Azərbaycanla Çin arasında dərin hərbi-texniki əməkdaşlıq üçün zəmin yaradacaq.

Rusiya ən müasir texnoloji yeniliklərdə alternativ təqdim edə bilmədiyindən, Çinin rəqəmsal infrastrukturunu Cənubi Qafqaz regionuna köçürməsi regionda Pekinlə Qərb arasında bu sahədəki rəqabəti artıracaq.

Mənbə: Oxu.az
 

© Materiallardan istifadə edərkən hiperlinklə istinad olunmalıdır.
Mətndə səhv varsa, onu qeyd edib ctrl + enter düyməsini basaraq bizə göndərin.

Son xəbərlər

“Orbis Group”un vergi borcu 2,8 milyon manata çatdı

“Orbis Group”un vergi borcu 2,8 milyon manata çatdı

Reklamlı abunəliklər yüksəlişdə: Pulsuz "Netflix" mümkün ola bilərmi?

Dövlət Agentliyində yeni təyinat(FOTO)

Ötən gün dələduzluğa görə axtarışda olan 11 nəfər saxlanılıb

Sabah Bakıda hava yağmursuz olacaq

Şahin Bağırov müavininin rütbəsini qaldırdı (FOTO)

Rəis işdən çıxarıldı - Nazir onun vəzifəsini də generala tapşırdı

Rəis işdən çıxarıldı - Nazir onun vəzifəsini də generala tapşırdı

Son 5 ildə nəqliyyat idxalına nə qədər xərc çəkilib? – CƏDVƏL

İlin sonuna kimi qızılın qiymətində hansı dəyişikliklər olacaq?

Bakıda qəbir yerlərinin qiyməti niyə artır?

“Sosna” yenidən cərimələndi

Misir Mərdanovdan nazirə çağırış -Uşaqları “şikəst” edirsiniz...”

Buraxılış imtahanında 8 nəfər maksimal bal topladı

Buraxılış imtahanında 8 nəfər maksimal bal topladı

Ötən ay 7 minə yaxın əcnəbi Azərbaycanda yaşama icazəsi üçün müraciət edib

Ağ Evin Təhlükəsizlik Şurasının 100-dən çox əməkdaşı vəzifəsindən kənarlaşdırılıb

Azərbaycan nefti bahalaşıb

"Visa" və "Mastercard"a zərbə gəlir: Avropa antiinhisar siqnalı verir

Çində insanabənzər robotlar döyüşdürüldü

Yeni hesabat fəlakəti üzə çıxardı: AI mühəndisləri şantaj etməyə çalışır

"Bitcoin" 108 min dollara düşdü

İş yerində diqqət dağınıqlığı - 7 üsulla xilas ola bilərik - SƏHƏR OXUSU

"Ticarət bir daha heç vaxt əvvəlki kimi olmayacaq" - ECB prezidenti

QSC valyuta vəsaitlərini ölkəyə qaytarmadığına görə cərimə edilib

Adil Əliyev onu özünə yeni müavin təyin etdi

Adil Əliyev onu özünə yeni müavin təyin etdi

"Apple" ağıllı eynəklərinin buraxılış tarixi məlum oldu

“Azeri Med” daha bir tenderin qalibi seçildi

Avropa ölkəsi yeddi saatlıq iş rejiminə keçə bilər

Azad edilmiş ərazilərdə yaşayanların sayı açıqlandı

10 manatlıq şirkətin onluq vergi borcu üzə çıxdı

Bütün xəbərlər

Xəbərin mətnində orfoqrafik səhv var

Qeydinizi daxil edin