Dünyaca məşhur investor Varren Baffet (Warren Buffett) bir dəfə, “Əgər alıcının arzuları cibindən böyükdürsə, ev kabusa çevrilə bilər” deyib. Lakin onun 31,500 dollara aldığı Omaha şəhərindəki ev ən yaxşı sərmayələrindən biri hesab olunur.

Milyarder Baffetdən sərmayə məsləhəti istəsəniz, ehtimal ki, onun “Coca-Cola” və ya “American Express” kimi uzunmüddətli səhmlərindən danışmasını gözləyərsiniz. Amma 94 yaşı tamam olan Baffetin fikrincə, onun şəxsi həyatında ən təsirli sərmayələrindən biri, mərhum həyat yoldaşı Suzan (Susan) ilə birlikdə aldığı bu evdir. O, evi 1958-ci ildə 31,500 dollara alıb ki, bu məbləğ bugünkü inflyasiya ilə təxminən 336,700 dollar təşkil edir. Buna baxmayaraq, ABŞ daşınmaz əmlak bazarındakı dəyər artımı daha böyük olub. Hazırda evin dəyəri "Realtor.com"a əsasən 1,4 milyon dollardan çoxdur, bu da təxminən 4,300%-lik gəlir deməkdir.

Baffet bu evi uzun müddətdir ki, ən yaxşı sərmayəsi adlandırır. 2010-cu ildə “Berkshire Hathaway” səhmdarlarına məktubunda belə yazmışdı: “Bütün amilləri nəzərə alsaq, aldığım ev mənim üçün üçüncü ən yaxşı sərmayə idi. Amma həmin pulu səhmlərə sərf etsəydim, daha çox gəlir əldə edərdim.” Lakin Baffet üçün bu ev təkcə maliyyə mənfəəti ilə qiymətləndirilmir: “31,500 dollara aldığım bu evdə ailəm və mən 52 il əvəzolunmaz xatirələr əldə etdik və bu hələ davam edir.”

Sadə həyat tərzi və təvazökar sərmayələr

Baffetin təvazökar həyat tərzi milyarder həmkarlarından xeyli fərqlənir. O, “McDonald’s” səhər yeməklərini, gündə beş banka “Coca-Cola” içməyi sevdiyi və bir vaxtlar avtomobilinin nömrə nişanında “THRIFTY” (“Qənaətcil”) yazıldığı ilə tanınır. Onun Omaha şəhərindəki evi “Berkshire Hathaway”in ofisinə yaxın yerləşir və şəxsi portfelindəki yeganə daşınmaz əmlak olaraq qalır. Baffet bu evi heç nəyə dəyişməyəcəyini dəfələrlə vurğulayıb.

Bununla yanaşı, Baffet əvvəllər Omaha şəhərində başqa bir evdə də yaşayıb. Daha lüks daşınmaz əmlakı isə Kaliforniyanın Laguna Biç (Laguna Beach) şəhərindəki çimərlik evi idi. O, bu evi 1970-ci illərdə 150,000 dollara alıb və 2018-ci ildə təxminən 7,5 milyon dollara satıb.

Sərmayə dərsləri və ev almaqla bağlı xəbərdarlıqlar

Baffetin sözlərinə görə, ev almaq qərarı təzyiq altında verilə bilər və hər zaman ən ağıllı seçim olmaya bilər. 2010-cu ildə yazdığı məktubda qeyd etmişdi ki, maliyyə vəziyyəti imkan vermədikdə kirayə qalmaq daha düzgün seçim ola bilər. Bu xəbərdarlıq xüsusilə bugünkü daşınmaz əmlak bazarına aiddir. ABŞ-da ev qiymətləri kəskin şəkildə artıb, faiz dərəcələri isə iki dəfə yüksəlib. Bu vəziyyət ev alıcılarının daha ehtiyatlı olmasını tələb edir.

Baffet belə nəticəyə gəlir: “Bizim ölkəmizin sosial məqsədi ailələri arzularındakı evlərə yerləşdirmək deyil, onları ödəyə biləcəkləri evlərə yerləşdirmək olmalıdır.”

Rəhim