“Hər kəsin müəyyən dərəcədə iqtisadi biliyi olmalıdır” deyirlər. Hamı iqtisadiyyatla bağlı hansı məlumatlara malik olmalıdır ki, gündəlik həyatında çətinliklərlə üzləşməsin? İqtisadi məlumatlı vətəndaşla iqtisadi cəhətdən məlumatsız vətəndaşın həyatında müqayisədə hansı fərq ortaya çıxır?

Valyuta.az-a bu barədə danışan iqtisadçı-ekspert Pərviz Heydərov bildirib ki, iqtisadi bilik bizim gündəlik həyatımız ilə bağlıdır və burada iqtisadiyyatsız keçinmək heç cür mümkün deyil: “Ümumiyyətlə, bütün sahələrdən məlumatlı olmaq insanlar üçün daha faydalıdır. Öyrəndiyin hər bir məlumat sənə təbii ki, lazım olur. İqtisadi biliyə gəldikdə isə, bu sahə ilə bağlı hər bir element bizim gündəlik həyatımızda və fəaliyyətimizdə mövcuddur. Buna görə də, bütün insanlar elementar da olsa, iqtisadi biliklərə malik olmalıdır. Əgər bizim hər birimiz müəyyən sahədə çalışırıqsa, aylıq əməkhaqqı alırıqsa, bu gəlirlə də bazara çıxıb ən zəruri ərzaq məhsullarına olan ehtiyacımızı alırıqsa, əlbəttə ki, hər birimizin iqtisadiyyat haqqında müəyyən məlumatımız olmalıdır. Çalışdığımız dövrdə aldığımız əməkhaqqını digər əməkhaqqına qədərki dövrdə necə xərcləmək lazımdır ki, ay sonuna çatsın? Burada bizim qida, səhiyyə, geyim və s. kimi ehtiyaclarımız var və bunları da nəzərə almalıyıq. Bunu ağıllı şəkildə idarə etmək üçün mütləq iqtisadi biliklərimiz olmalıdır”. 

“Elementar iqtisadi biliklərə malik olmaq iqtisadçı olmaq demək deyil”
 
Ekspert qeyd edir ki, bu, “hamı iqtisadçı olmalıdır” demək də deyil: “Elementar iqtisadi biliklərə malik olmaq iqtisadçı olmaq anlamına gəlmir. Amma müəyyən iqtisadi proseslərdən məlumatlı olmalıyıq. Pul verib aldığımız ərzaq məhsulunun dəyərinin hansı elementlər əsasında formalaşdırıldığını və qiyməti müəyyən edən amilləri bilməliyik. Qeyd etdiyimiz nüanslarsız hər hansı şəxsin cəmiyyətdə bir fərd kimi özünü yaşada bilməsi, mövqe sahibi olması mümkün deyil. İqtisadi məlumatlı olmaq hər bir vətəndaşın borcudur”. 

“Ölkə əhalisinin əksəriyyətinin iqtisadi bilik səviyyəsindən narazıyam”

Ekspert ən azından yaşadığımız ölkənin iqtisadiyyatına aid olan məqamları bilməyimizin vacib olduğunu deyir: “Ən azından yaşadığımız ölkədə ölkənin iqtisadi gücü, dövlət büdcəsi, dövlətin əsas gəlirləri haqda məlumatlı olmalıyıq. Bunlar zərurət deyil, amma bütün bunlara sahib olmaq daha faydalı olar. Ölkə əhalisinin əksəriyyətinin iqtisadi biliyi yoxdur. Təəssüf ki, bu gün mərkəzi küçələrin birinə sorğu edib əhalidən soruşsaq ki, Azərbaycanın dövlət büdcəsi nə qədərdir? Dövlət büdcəsinin gəlirlərinin əsasını nə təşkil edir? 10 nəfərdən 9-u bunu bilməyəcək. Çünki, bizim əhaliyə bunlar maraqlı deyil. Amma başqa vaxt maaşlardan, sosial müavinətlərdən, pensiyaların məbləğindən şikayət edirik. Fərqinə varmalıyıq ki, heç bir dövlət istəməz ki, onun vətəndaşı aldığı müavinətlərdən narazı olsun. Sadəcə bu dövlətin iqtisadi gücü, maliyyə imkanları daxilində olan məsələlərdir. Bunlar haqqında yaxşı olardı ki, hamımız məlumatlanaq”.

Əvəz Həsənov