2023-cü ilin əvvəlində dünya iqtisadiyyatı, yenidən Rusiyaya tənəzzül, inflyasiya və rublun devalvasiyası vəd edən qlobal maliyyə böhranı ilə üzləşə bilər.

Valyuta.az-ın Marja.az-a istinadən xəbər verir ki, Rusiya Mərkəzi Bankının 2022-24-cü illər üzrə "Pul siyasətinin əsas istiqamətləri" layihəsində üç proqnoz ssenarisindən bir budur.

Mərkəzi Bankın baza ssenarisində neftin bir barelinin qiyməti 50-60 dollar olacaq, Rusiya iqtisadiyyatı ildə 2-3% artacaq və xalis kapital axını təxminən üç dəfə - 54 milyard dollardan 20 milyard dollara qədər yavaşlayacaq.

Birinci alternativ ssenari 2022-ci ildə "pisləşən pandemiya"nı nəzərdə tutur. Bu halda neftin bir barreli 45 dollara enir, ruslar yenidən "kəmərlərini" sıxır, istehlakı 1,3-2,7% azaldır və iqtisadiyyat valyuta gəlirlərinin 16% -ni itirir və tənəzzülə doğru irəliləyir.

Bu vəziyyət bir il davam edir və ÜDM -in azalması 0,8%-i keçmir. Eyni zamanda, 2023-cü ildə "buludlar" dağılır, neft qiymətləri məqbul 50 dollara yüksəlir,  ÜDM və inflyasiya Mərkəzi Bankın hədəfinə yaxınlaşır (4.2-4.6%).

Mərkəzi Banka görə, daha təhlükəli, dünyada inflyasiyanın daha da sürətlənməsi ilə əlaqəli başqa bir ssenaridir. İlk təsiri aldadıcı dərəcədə xoş olacaq: neft bahalı olaraq qalacaq (barreli 70-75 dollar) və iqtisadiyyata xarici valyuta axını 2010 -cu illərdəki rekordları qıracaq - ildə 510 milyard dollardan çox.

Bununla birlikdə, daxili inflyasiya, Rusiya Federasiyası Mərkəzi Bankının faiz dərəcəsini illik 8,5% -ə qaldırmaq məcburiyyətində qalması üçün bir "məlhəmə" çevriləcəkdir.

Ancaq tənzimləyicinin fikrincə, daha böyük bir təhlükə Rusiyada deyil, Qərbdə pul siyasətinin sərtləşməsidir. İnflyasiya yüksək olaraq qalsa, qlobal mərkəzi banklar uçot dərəcələrini artırmağa başlayacaq və bazarlarda yığılmış balanssızlıqlar bu vaxta qədər aradan qaldırılmayacaq.

"2023 maliyyə bazarlarında riskli aktivlərin kütləvi satışları ilə başlaya bilər".

Xarici valyutada kredit alan inkişaf etməkdə olan ölkələrdə borc problemləri daha da pisləşəcək. Eyni zamanda, 2020-ci ildə bazarları "çuxurdan" çıxaran dəstək artıq olmayacaq.

"Nəticədə ən çox borcu olan ölkələr borclarının ödənilməsində problemlərlə üzləşəcəklər və 2023-cü ilin birinci rübündə dünya iqtisadiyyatında 2008-2009-cu illər böhranı ilə müqayisədə geniş miqyaslı maliyyə böhranı başlayacaq - uzun müddət qeyri -müəyyənlik və uzun müddətli bir bərpa ilə" - deyə Mərkəzi Bank yazır.  

Bu ssenaridə neftin qiyməti 40 dollar / barelə enir, ixrac gəlirlərinin 30 faiz azalması və kapital axınının sürətlə 70 milyard dollara çatması ilə Rusiya iqtisadiyyatı yenidən valyuta sarsıntısı yaşayır.

Eyni zamanda ÜDM 1,4-2,4% azalacaq, istehlakçılar xərclərini 2,7-3,7% azaltmalı olacaq və Mərkəzi Bankın əsas faizi 9%-i keçə bilər.

"Bu ssenaridə maliyyə böhranının kəskin başlaması və rublun zəifləməsi təkcə inflyasiya təzyiqinin artmasına deyil, həm də maliyyə sabitliyi üçün risklərin əhəmiyyətli dərəcədə artmasına səbəb olacaq. Onları yumşaltmaq üçün Rusiya Bankı pul siyasətini sərtləşdirməli olacaq",- deyə Mərkəzi Bank izah edir.

Rusiya Mərkəzi Bankı qeyd edib ki, inflyasiya artıq bir problemdir:

"İnkişaf etmiş iqtisadiyyatlarda və əksər inkişaf etməkdə olan ölkələrdə qiymət artım tempi 2006 -cı ildən bəri maksimum səviyyəyə yaxındır".

Hadisələrin daha da inkişafı inflyasiyanın yavaşlayıb -yavaşlamayacağına və mərkəzi bankların cəhdlərinə bazarların necə reaksiya verəcəyindən asılı olacaq. Mərkəzi Bank qeyd edir:

"Başlanğıc ssenari, xarici iqtisadiyyatlarda müşahidə olunan və  müvəqqəti amillərdən qaynaqlan cari inflyasiya təzyiqlərinin 2021 -ci ilin sonuna qədər nəzərəçarpacaq dərəcədə azalmasını nəzərdə tutur".