Dünya Bankı analitiklərinin gəldiyi nəticəyə görə, Yaxın Şərqdə münaqişə daha da gərginləşərsə, əmtəə bazarlarında neftin qiyməti bir barel üçün 150 dollardan yuxarı qalxa bilər. Tədqiqatçılar bazarlarda vəziyyətin inkişaf edə biləcəyi üç ssenarini təsvir ediblər. Məsələn, Yaxın Şərqdə neft tədarük zəncirlərini əhəmiyyətli dərəcədə pozan böyük böhran baş verərsə, qlobal neft tədarükü gündə 6-8 milyon barel azala bilər. Nəticədə neftin qiyməti ilkin olaraq 56-75 faiz artaraq, 140-157 dollar/barel təşkil edəcək.

Neft məsələləri üzrə ekspert Zəfər Vəliyev Valyuta.az-a açıqlamasında bildirib ki, neftin qiymətindəki son sıçrayışlar psixoloji amillərlə bağlıdır: 

"Rusiyanın Ukraynaya hərbi müdaxiləsi və ardınca Yaxın Şərqdə vəziyyətin gərginləşməsi təbii ki, enerji daşıyıcılarının qiymətinə təsirsiz ötüşə bilməz. Hələlik İsrail-HƏMAS qarşıdurmasına körfəz dövlətləri, dünyanın enerji təminatında müstəsna rol oynayan İran, Səudiyyə Ərəbistanı, BƏƏ, Qətər və digərləri qoşulmayıb. Bu körfəz ölkələrinin indilikdə enerji daşıyıcılarının ixracını siyasiləşdirməklə bağlı heç bir qərarları yoxdur. Neftin qiymətindəki son sıçrayışlar isə psixoloji amillərlə bağlıdır".

Həmsöhbətimiz düşünür ki, İsrail-HƏMAS qarşıdurması regional müharibəyə çevrilsə, proses dünyada enerji böhranının yaranmasına səbəb olacaq: 

“Belə olan halda Fars körfəzi, Hörmüz boğazı və Qırmızı dənizin şərq və qərbində neft tədarükünə ciddi zərbə dəyəcək. Bu da 1973-cü ildəki enerji böhranının təkrarlanmasına gətirib çıxaracaq”. 

Amma həmsöhbətimiz bildirir ki, 1973-cü ilin enerji böhranı ilə indiki ssenari arasında ciddi fərqlər də var:

"O zaman strateji və kommersiya təyinatlı neft ehtiyatları yox idi. Üzən tankerlərdə uzun müddət neft həcminin saxlanılması praktikası da mövcud deyildi. Digər tərəfdən ərəb ölkələri hələ ki, enerji böhranını dərinləşdirən addımlarda maraqlı görünmürlər. Ona görə də yaxın dövrdə neftin qiymətində ciddi sıçrayışların olması elə də inandırıcı deyil. Lakin məsələ ondadır ki, sözügedən arşıdirma olmasa da, artan tələbat fonunda neftin qiyməti xeyli müddət aşağı düşməyəcək. Bu mənada Dünya Bankının verdiyi proqnolar da bazar şərtlərinə uyğun proqnozlardır”. 

Ramiz