Nazirlər Kabinetinin fəaliyyəti haqqında hesabata görə, 2023-cü ildə Azərbaycanda vergi orqanları 14,6 min obyektdə vergi nəzarəti tədbirləri həyata keçirib. Sənədə əsasən, bu obyektlərin 12,3 minində və yaxud 84 %-də qanun pozuntusu faktları aşkar olunub. 

Nəzarət tədbirlərinin nəticələrinə görə, 16,5 min akt, o cümlədən qanun pozuntusunun aşkarlanmasına dair 13,7 min, pozuntu faktının olmamasına dair isə 2,8 min akt tərtib edilib, qanunvericiliyin tələblərinə əməl etməyən vergi ödəyicilərinə ümumilikdə 46,9 milyon manat maliyyə sanksiyası və 28 min manat inzibati cərimə tətbiq edilib.

Maliyyə sanksiyalarının tətbiqinin artma səbəbi nədir? Bu sanksiyalar bahalaşmaya səbəb ola bilərmi?

Valyuta.az bu sualları iqtisadçı Natiq Cəfərli ilə müzakirə edib.

Natiq Cəfərli deyib ki, nə qədər qəribə səslənsə də, nəticə etibarı ilə bu sanksiyaların da son ödəyiciləri bizik, vətəndaşlar və alıcılardır:

"Cəriməni ödəyərək xərclərini artıran biznes çevrələri də həmin ödənişi mal və xidmətin üzərinə gəlir. Bu sanksiyalar dolayısı ilə vətəndaşın cibindən çıxır". 

Ekspert əlavə edib ki, pandemiya başlayanda 3 illik müddətdə biznesə müəyyən yoxlamalarda ara verilib, güzəştlər tətbiq olunması ilə bağlı qərarlar tətbiq olunub. Daha sonra bu müddət bitib:

"Belə çıxır ki, müddət bitən kimi bizneslərə daha çox sanksiyalar tətbiq edilməyə başladı. Bu onunla əlaqədar idi ki, 2020-21-22-ci illərdə həm pandemiya ilə əlaqəli iqtisadi aktivlik azalmışdı. Ona görə də yoxlamalar və sanksiyalarla bağlı fasilə verildiyinin şahidi olduq. Hətta həmin dövrdə işləməyən bəzi biznezlərə maliyyə dəstəyi də ayrıldı. Görünür, 2023-cü ildə bu yoxlama qadağaları tamamilə aradan qalxdı və boşluqlar nəzərə alınaraq daha çox yoxlamalar başlandı".

Natiq Cəfərlinin sözlərinə görə, yoxlamalar nə qədər çox olursa, bir o qədər də maliyyə sanksiyası tətbiq olunur:

"Amma maliyyə sanksiyaları istənilən halda biznesin üzərinə əlavə yükdür. Biznes də heç vaxt onu cibindən ödəmir. Ödədiyi vəsaiti sonradan mal və xidmətin üzərinə gəlir". 

Davud