Xalis mənfəətin təsisçilər (payçılar) və yaxud səhmdarlar arasında bölüşdürülməsi dividend hesab edilir.

Valyuta.az bu barədə vergi məsələləri üzrə ekspert Nahid Tağıyevin şərhini təqdim edir: 

1. Xalis mənfəətin təsisçilər (payçılar) və yaxud səhmdarlar arasında bölüşdürülməsi dividend hesab edilir:

“Məsələn, şirkətin iki təsisçisi var, hər birinin iştirak payı 50 %-dir. Şirkətin il ərzində ümumi gəliri 100 min manat, xərcləri 80 min manat olub və 20 min mənfəətə görə 20 %, yəni 4 min manat mənfəət vergisi ödəyib. 

Şirkət hesabat ilinin sonunda 16 min manat xalis mənfəəti təsisçilər arasında 50 % paylarına uyğun olaraq bərabər şəkildə ( hər birinə 8 min manat) bölüşdürür. Təsisçilərə ödənilən 8 min manat dividend hesab edilir”.

2. Hüquqi şəxs ləğv edilərkən xalis mənfəəti hesabına formalaşan əmlakın (aktivlərin bölüşdürülməsi) dividend sayılır:

“Məsələn, şirkətin 2022-ci il ərzində xalis mənfəəti 50 min manat olub. Şirkət təsisçilərinin qərarına əsasən xalis mənfəətin 30 min manat hissəsini təsisçilər arasında bölüşdürmədən daşınmaz əmlakın alışına xərcləyib. Həmin şirkət təsisçilərin qərarına əsasən 2023-cü ildə ləğv edilib. Şirkətin ləğv tarixinə aktivləri 80 min manat (nizamnamə kapitalı 50 min, xalis mənfəət hesabına alınmış daşınmaz əmlak 30 min manat) olub. Bu halda, ləğv zamanı təsisçilər arasında bölüşdürülən 30 min manat daşınmaz əmlakın dəyəri dividend hesab ediləcəkdir”.

3. Səhmlərin (payların) xalis mənfəət hesabına artırılan nominal dəyəri hüdudlarında geri alınması ilə bağlı pul və ya digər ödəmələr şəklində etdiyi ödəniş dividend hesab edilir:

“Məsələn, səhmdar cəmiyyətin nizamnaməsinə müvafiq olaraq 2022-ci ildə min ədəd səhminin hər birinin nominal dəyəri 10 manat olub və həmin ildə 20 min xalis mənfəəti olub. Həmin ilin yekunlarına dair səhmdarların ümumi yığıncağının qərarına əsasən xalis mənfəətin 2 min hissəsi hesabına səhmlərin nominal dəyəri 2 manat artırılaraq 12 manat müəyyən edilib.

Şirkət 2023-cü ildə min ədəd səhmindən 200 ədədini ödəniş edərək səhmdarlardan geri alıb. Bu halda, bir vahidinin nominal dəyəri 12 manat ümumi nominal dəyəri isə 2 min 400 manat olan 200 ədəd səhmin xalis mənfəət hesabına artırılan və səhmdarlara ödənilən 400 manat hissəsi dividend kimi qiymətləndiriləcək”.

Əvəz Həsənov