Tədqiqat qrupu yaşıl enerji texnologiyaları üçün vacib olan nadir torpaq elementlərinin (REE) davamlı bərpasına əhəmiyyətli təsir göstərə biləcək maraqlı kəşf edib.

Valyuta.az xəbər verir ki, Dublin Trinity Kollecindəki Həyat Elmləri Məktəbinin və İrlandiya Tətbiqi Yer Elmləri Araşdırma Mərkəzinin (iCRAG) tədqiqatçıları öz nəticələrini ACS Omega jurnalında dərc ediblər. Elektrikli nəqliyyat vasitələri və külək turbinləri üçün lazım olan REE-lərə artan tələbat var, lakin onların təchizatı məhduddur. Hazırkı hasilat üsulları çox vaxt ətraf mühitə zərərlidir, ona görə də elm adamları bu elementləri çıxarmaq üçün daha davamlı yollar axtarırlar.

Tədqiqat, yumurta qabığının tərkibindəki kalsium karbonatın REE-ni sudan effektiv şəkildə udduğunu və ayırdığını müəyyən edib. Alimlər yumurta qabıqlarını müxtəlif temperaturlarda - 25 °C-dən 205 °C-ə qədər və müxtəlif dövrlərdə - üç aya qədər olan nadir torpaq elementləri olan məhlullara yerləşdirib. Məlum olub ki, elementlər diffuziya yolu ilə qabığa nüfuz edərək yüksək temperaturda onun səthində yeni minerallar əmələ gətirir. 90 °C-də qabığın səthində nadir torpaq birləşməsi olan kozoit meydana gəlib. 205 ° C-də qabıq tamamilə nadir torpaq elementlərinin çıxarılması üçün sənayedə istifadə olunan sabit nadir torpaq karbonat mineralı olan bastnazitə çevrilib.

Bu innovativ üsul yumurta qabığı tullantılarının REE-ə artan tələbatı ödəmək üçün ucuz və ekoloji cəhətdən təmiz material kimi istifadə oluna biləcəyini nümayiş etdirir. Zaman keçdikcə yumurta qabıqları nadir torpaq elementlərini öz strukturlarında saxlayır və onları çıxarmaq üçün əlçatan edir.
“Bu tədqiqat tullantıların innovativ istifadəsini əks etdirir ki, bu da REE-nin bərpası probleminə davamlı həll təklif edir və dairəvi iqtisadiyyatın prinsiplərinə uyğundur”, - Tədqiqatın aparıcı müəllifi Dr. Remi Rato deyib.

"Yumurta qabığı tullantılarının nadir torpaq elementlərinin çıxarılması üçün qiymətli mənbəyə çevrilməsi ənənəvi mədən üsulları ilə əlaqəli mühüm ekoloji problemləri həll edir və daha yaşıl texnologiyaların inkişafına töhfə verir", - baş tədqiqatçı professor Xuan Diego Rodriguez-Blanco əlavə edib.

Nicat