Bir neçə gün öncə Türkiyənin maliyyə naziri Mehmet Şimşək vergidən yayınanlarla bağlı məlumat verənlərə pul mükafatı veriləcəyinə söz verib.

O bildirib ki, vergilərin az yığılmasına və yayınma hallarına qarşı səmərəli mübarizə davam edir, belə ki, vergi yoxlamasının nəticələrinə əsasən bildiriş alındıqdan sonra vətəndaşa ödənilməmiş vergi məbləğinin 10 faizi məbləğində bildiriş mükafatı verilə bilər. 

Azərbaycanda da bu qayda tətbiq oluna bilərmi? Tətbiq olunsa, effektivliyi necə olar?

Mövzu ilə bağlı Valyuta.az-a danışan iqtisadçı Xalid Kərimli bildirib ki, Azərbaycanda bu qayda tətbiq oluna bilməz:

“Azərbaycanda vergi mədəniyyəti aşağı səviyyədədir. Ölkə iqtisadiyyatı Türkiyə iqitsadiyyatı kimi inkişaf etməyib. Hazırda ixracatımızın 7-8 faizini qeyri-neft ixracı təşkil edir. İxracımızın əsas strukturu neft, qaz və qızıldır. Bizdə iqtisadiyyatın belə inkişafına hələ vergidən yayınma ilə nail olunub. Bunun da əlavə vergi ilə boğulması iqtisadiyyatın inkişafını daha da çətinləşdirər. 

İqtisadçının sözlərinə görə, ölkədə qeyri-neft sektoru çox zəif inkişaf edir:

“Neft-qaz, mədənçilik, qızıl sektoru vergilərini normal şəkildə verirlər. Amma digər sahələrdə vergidən yayınma varmı, bəli, var. Dövlət Vergi Xidməti də bunun qarşısını almaq üçün ciddi işlər görür. Pərakəndə ticarətdə şəffaflığın artırılması üçün müxtəlif tədbirlər görülür. Məsələn, "ƏDV geri al" layihəsi, nağdsız hesablaşmanın genişləndirilməsi  və s kimi məsələlər vergidən yayınmanı azaldıb.

Ancaq Türkiyədə tətbiqi nəzərdə tutulan sistemin bizdə də tətbiqi heç bir effekt verməyəcək. Türkiyədə güclü sənaye, tekstil, turizm sahəsi var. Bu ölkədə güclü xidmət sektoru formalaşıb, ticarət güclü inkişaf edib. İş adamları indi vergidən yayınma məsələləri ilə intensiv və ciddi məşğul olurlar. Biz də isə bu sahələr hlə də tam inkişaf etməyib. Rəqəmlərə baxsaq, görərik ki, qeyri-neft ixracı keçən ilə baxanda aşağı düşüb”.

Davud