Türkiyə ixracatçıları bankların Rusiyadan malların tədarükü üçün ödəniş etmək niyyətində olan pul köçürmələrini emal etməkdən imtina etməsi problemi ilə üzləşiblər. 

Valyuta.az xəbər verir ki, bu barədə “Ekonomim” qəzeti işgüzar dairələrdəki mənbələrə istinadən məlumat yayıb.

Problem 2023-cü ilin dekabrında ciddiləşməyə başlayıb. Sonra bir çox ixracatçı Rusiyadan türk lirəsi və rublla ödəniş ala bilmədiklərindən şikayətlənməyə başlayıb. Bu cür köçürmələr ya birbaşa bəzi özəl banklar tərəfindən geri göndərilib, ya da əməliyyatın ilkin mərhələsində sanksiya tətbiq edilən məhsullar üçün ödəniş edildiyinə görə rədd edilib. Qəzetin yazdığına görə, bu cür pul köçürmələri yanvarın 1-dən demək olar ki, dayanıb, bu vəziyyət ixraca ciddi zərbə vurur və bizneslər Rusiya Federasiyasında ticarəti davam etdirmək üçün təcili həll yollarını gözləyirlər.

Ukraynadakı münaqişə, Aİ və ABŞ-ın sanksiyaları fonunda Ekonomim-in qeyd etdiyi kimi, Türkiyə ilə Rusiya Federasiyası arasında ticarətin həcmi artır. 2023-cü ildə Türkiyənin Rusiyaya ixracı 2022-ci illə müqayisədə 23,2% artaraq 9,4 milyard dollara çatıb. Aparıcı ixracatçılar kimya sənayesi, maşınqayırma, avtomobil sənayesi, təzə meyvə-tərəvəz və elektronikadır. Bu sektorların bəzi nümayəndələri qəzetə bildiriblər ki, malların ödənilməsi üçün köçürülən vəsaitin çatışmazlığı və ya tam olmaması problemi ilə üzləşiblər. Dəniz nəqliyyatı sahəsində də problemlər var, burada Rusiya Federasiyasına mal çatdıran gəmi sahibləri də ödənişlə bağlı problemləri bildirirlər.

Ekonomim yazır ki, pul köçürmələri ilə bağlı problemlər Qərbin sanksiyalarının genişlənməsi və türk banklarının və vasitəçilərinin ikinci dərəcəli sanksiyalara məruz qalmaq qorxusu ilə bağlı ola bilər. Eyni zamanda, maliyyə strukturları tez-tez həddən ziyadə təhlükəsizliklərinin qayğısına qalır, hətta sanksiyalar siyahısına daxil olmayan şirkətlərin mallarına görə ödəniş etməkdən imtina edirlər. Bununla əlaqədar olaraq, qəzet qeyd edir ki, Türkiyə Ticarət Nazirliyi problemi anlamağa başlayıb və bu cür imtinalarla bağlı məlumatlar toplayır. Bundan əlavə, ruslar üçün Türkiyədə şirkətləri qeydiyyata almaq və yerli banklarda hesab açmaq çətinləşib.

Eyni zamanda şirkətlər ödənişlərin rədd edilməsinin səbəbləri ilə bağlı banklardan dəqiq məlumat ala bilmədiklərindən şikayətlənirlər. Banklardan nəşrə bildiriblər ki, mövcud vəziyyətlə bağlı hər hansı şərh verə bilməyəcəklər.

Nəşr Türkiyənin Baş Assambleyası fevralda keçiriləcək Maliyyə Fəaliyyəti İşçi Qrupunun (FATF) boz siyahısından çıxarılmasına nail olmaq üçün belə tədbirlər görə biləcəyini istisna etmir. Ankaranın FATF standartlarına riayət etmək üçün görməli olduğu bütün tədbirlər siyahısından yalnız kriptovalyutaların tənzimlənməsi rəsmi olaraq qalır. Lakin bu sahəyə çirkli pulların yuyulmasına qarşı mübarizə və cinayətkar təşkilatların maliyyə axınının məhdudlaşdırılması ilə bağlı məsələlər də daxil ola bilər. 

Nicat