Yerasx-Horadiz dəmir yolu işə salınarsa, İran Fars körfəzi-Qara dəniz multimodal nəqliyyat dəhlizinin marşrutunu dəyişməyi və onu Naxçıvandan keçirməyi planlaşdırmır. Bu səbəbdən Tehran Şimal-Cənub magistralının tikintisi layihəsinin Ermənistan tərəfindən tamamlanmasına xüsusi önəm verir.

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu fikirləri İrəvan Dövlət Universitetinin İranşünaslıq kafedrasının müdiri Vardan Voskanyan Sputnik Ermənistan-a müsahibəsində bildirib.

Bundan əvvəl İranın Ermənistandakı səfiri Abbas Bədəxşan Zohuri Ermənistan ərazisindən keçən alternativ tranzit marşrutlarının vacibliyini qeyd edib. İranlı diplomat vurğulayıb ki, Tehranın Şimal-Cənub magistral yolunu özündə birləşdirən Fars körfəzi-Qara dəniz beynəlxalq nəqliyyat dəhlizi proqramı nəqliyyat kommunikasiyalarının inkişafında böyük rol oynaya bilər.

Voskanyan hesab edir ki, Tehran həm İrəvana, həm də Bakıya mesaj göndərib.

"İran Şimal-Cənub istiqamətini Fars körfəzi-Qara dəniz dəhlizinin reallaşdırılması üçün əsas istiqamətlərdən biri hesab edir. Odur ki, İrəvanla Bakı arasında Meqri vasitəsilə dəmir yolu əlaqəsinin bərpası avtomobil layihəsinin həyata keçirilməsinə təsir göstərməməlidir", - ekspert bildirib.
Onun sözlərinə görə, Tehran açıq şəkildə bildirib ki, multimodal dəhliz (Hindistan-İran-Ermənistan-Gürcüstan-Bolqarıstan) bu hissədə dəmir yolu işə salınsa belə, Naxçıvandan yox, Sünikdən keçməlidir.

Qafanda konsulluq açmaq niyyəti də Sünik bölgəsinin İran üçün əhəmiyyətindən xəbər verir. Voskanyan hesab edir ki, Ermənistan da İranın əhval-ruhiyyəsini nəzərə almalı və İran dəhlizini Sünikdən Naxçıvana "ötürəcək” addımlar atmamalıdır.

Ədalət naminə qeyd edirik ki, nəzəri cəhətdən "Fars körfəzi - Qara dəniz” multimodal nəqliyyat dəhlizi (Hindistan-İran-Ermənistan-Gürcüstan-Bolqarıstan) Meğri və Naxçıvandan (Ermənistan-İran dəmir yolu xətti ilə Culfada yerləşən hissədə) dəmir yolu layihəsinə qoşula bilər.). Bundan əlavə, bu, dəhlizin uzunluğunu qısaldır.

Voskanyan əmindir ki, belə bir plan İranın xoşuna gəlmir. Tehran Sünik vasitəsilə Ermənistanla birbaşa əlaqənin tərəfdarıdır. Ona görə də Avropaya (Qara dənizdən - red.) və Rusiyaya (hazırda yalnız Dünya Çempionatının limanları və ya Verxniy Lars keçid məntəqəsindən - red.) gedən dəhliz Ermənistandan keçirsə, o zaman yalnız onun cənub hissəsindən - Sünikdən keçir. Eyni zamanda İran Ermənistanla Naxçıvandan keçməklə dəmir yolunun heç bir dəhlizsiz çəkilməsinin əleyhinə çıxmayacaq.

Ekspert onu da vurğulayıb ki, Azərbaycanın Naxçıvanla, daha sonra isə Ermənistan vasitəsilə Türkiyə ilə birbaşa əlaqə qurması üçün Meğridə dəmir yolunun bərpası daha lazımdır. Bunu təkcə İrəvanda deyil, Tehranda da başa düşürlər.

İran dəmir yolunun hər bir halda işə salınacağı təqdirdə Türkiyənin bu istiqamətdə təsirinin genişlənməsinin qarşısını almağa çalışır.

Bundan əvvəl ərazi idarəetmə və infrastruktur naziri Qnel Sanosyan Sputnik Ermənistan-a müsahibəsində Şimal-Cənub magistralının tikintisi üzrə bütün planlaşdırılan işlərin cəmi bir neçə faizinin yerinə yetirildiyini bildirib.

Xatırladaq ki, İran Fars körfəzi-Qara dəniz nəqliyyat dəhlizi layihəsinin təşəbbüskarıdır. Tehran ilk dəfə olaraq ITC yaratmaq ideyasını hələ 2016-cı ildə səsləndirib. Beş il ərzində işçi qrupların beş iclası keçirilib - Tehranda, Sofiyada, Tiflisdə, yenidən Tehran və İrəvanda.