Vüqar Bayramov: “Vətəndaşlarımız hələ də vəsaitlərdən nağd şəkildə istifadəyə üstünlük verir”

Cari ilin yanvar ayına qədər ölkə daxilində plastik kartlar vasitəsi ilə nağd pulun çıxarılmasında artım müşahidə olunub. 2021-ci ilin yanvar ayına olan göstəricilərə görə, ATM-lər vasitəsi ilə pulların nağdlaşdırılması əməliyyatı ötən ilin analoji dövrü ilə müqayisədə 65 min ədəd və ya 1% artaraq 6 milyon ədəddən çox olub. Belə ki, ötən il bu rəqəm 5 mln. 942 min ədəd olub. 

Cari ildə ATM-lər vasitəsi ilə 1 mln. 456 min manat həcmində vəsait nağd şəkildə çıxarılıb ki, bu da 2020-ci ilin yanvar ayı ilə müqayisədə 190 min manat və ya 15% artım deməkdir. Halbuki, bu rəqəm ötən il 1 mln. 266 min manat vəsait təşkil edib.

Mövzunu Valyuta.Az-a şərh edən Milli Məclisin deputatı, iqtisadçı Vüqar Bayramov bildirib ki, ATM-lər vasitəsilə çıxarılan pulların həcmindəki artımlar birbaşa plastik kartların sayı və əvvəlki illərlə müqayisədə bu kartlara daha çox vəsaitin yüklənməsi ilə bağlıdır. 

İqtisadçı-deputatın sözlərinə görə, pandemiya dövründə həm əmək müqavilələrinin, həm də qeyri-rəsmi məşğulluğun rəsmiləşdirilməsində artım müşahidə olundu: “Bunun əsas səbəbi, qeyri-rəsmi məşğulluqda çalışanların sərt karantin dövründə icazə almaq səlahiyyətinə malik olmamalarıdır. İşəgötürənlər işə rahat gəlmələrini təmin etmək üçün onlarla əmək müqaviləsi bağladı. Bu da əmək haqlarının artmasına və plastik kartlarla ödənişlərin artmasına, eləcə də həmin vəsaitlərin həcminə və nağdlaşdırmaya təsir göstərdi”. 

Qeyd edək ki, yanvar ayında vəsaitin POS-terminal vasitəsi ilə çıxırılması əməliyyatında isə ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə əsaslı azalma müşahidə olunub. Belə ki, əgər ötən il aparılan əməliyyatın sayı 16 min ədəd olmuşdusa, cari ildə bu rəqəm 6.25% azalaraq 15 min ədəd olub. Bununla belə, nağdlaşdırılan vəsaitin həcmində artım müşahidə olunub. Yəni, ötən il aparılan əməliyyatlar zamanı 65 milyon manat çıxarılmışdısa, bu rəqəm cari ildə 12.3% artaraq 73 milyon manat olub.

Məsələyə toxunan Vüqar Bayramovun fikrincə, bu azalma vətəndaşlarımızın hələ də vəsaitlərdən nağd şəkildə istifadəyə üstünlük verməsi ilə əlaqədardır: “Halbuki, son dövrlərdə plastik kartlardan istifadə ilə bağlı xeyli mexanizmlər hazırlanıb və təşviqat aparılıb. Xüsusilə də İqtisadiyyat nazirliyi tərəfindən Əlavə Dəyər Vergisi (ƏDV) üzrə ödənişlərdə bonus sisteminin tətbiq edilməsi və həmin istehlakçının ödədiyi vəsaitlərin bir qisminin geri qaytarılması birbaşa kartlardan istifadənin təşviqinə yönəlib. Çünki, kartlardan istifadə zamanı vətəndaş daha çox bonuz qazanmaq şansı əldə edir”.

Amma prosesin mərhələli aparıldığını deyən deputat qeyd edib ki, bu format plastik kartlardan istifadənin genişləndirilməsinə şərait yaradır: “Son statistika göstərir ki, Azərbaycanda nağdsız ödənişlərdə istifadə müəyyən zaman tələb edir və bu, vətəndaşlarımızın plastik kartlardan çox istifadəsini stimullaşdıracaq”.  

Rövşən Ziya