İki gün sonra Azərbaycanda 12 günlük tətil başlayır. Artıq bir çox şəxs istirahət məqsədi ilə öz tətil planlarını qurub. Lakin uzun müddət istirahətdən sonra iş həyatına geri dönmək bir çox insan üçün çətin olur. Tətil zamanı insanlar iş həyatının stress və təzyiqlərindən uzaqlaşaraq dincəlmək və rahatlamaq imkanı əldə edirlər. Lakin işə geri dönüşlə birlikdə bu rahatlıq bitir və insanlar özlərini yenidən iş həyatının qaçaqaçında tapırlar. Bu hal insanlarda stress, narahatlıq, yorğunluq və motivasiya itkisinə səbəb ola bilər. Bu isə işə qayıdış sindromu adlandırıla bilər. İşə qayıdış sindromunun digər bir səbəbi isə tətil dövründə olan sosial və şəxsi münasibətlərdən uzaqlaşmaqdır.

Tətil zamanı insanlar ailə, dostlar və digər sosial əlaqələrə daha çox vaxt ayırırlar. Bu münasibətlər insanların həyatında mühüm yer tutur və onlara dəstək və xoşbəxtlik gətirir. Lakin işə geri dönüşlə birlikdə bu əlaqələrdən müəyyən qədər uzaqlaşmaq insanlarda tək qalmaq və narahatlıq kimi hisslər yarada bilər. İşə qayıdış sindromunun digər səbəbi isə işə dönüş prosesinin qeyri-müəyyənliyi və plansızlığıdır. İşə qayıdış prosesi şəxsin iş və şəxsi həyatına bağlı olaraq dəyişə bilər. Bəzi insanlar bu prosesdə daha rahat olurlar, digərləri üçün isə daha çətin keçir. Əgər işə dönüş prosesi qeyri-müəyyən və plansızdırsa, insanlar bu mərhələyə hazırlıqsız yaxalanırlar və bu da onların uyğunlaşma prosesini çətinləşdirə bilər.

Valyuta.az sizə tətildən sonra işə qayıdış sindromu ilə mübarizə aparmaq üçün bir neçə tövsiyə təqdim edir:

- İşə dönüş prosesini planlaşdırmaq və hazır olmaq

- Tətil sonrası iş həyatına mərhələli şəkildə qayıtmaq

- İş stressini azaltmaq üçün sağlam həyat tərzi qəbul etmək

- İş yoldaşları və rəhbərlərlə ünsiyyəti gücləndirmək

Bununla yanaşı, insanların diqqət etməli olduqları başqa bir məqam da var. Əgər hər tətil sonrası uyğunlaşma problemi yaşayırsınızsa, bu vəziyyət yalnız tətildən qaynaqlanmır. İş yerlərimiz, günün böyük bir hissəsini keçirdiyimiz məkanlardır. Təbii ki, gün ərzində ən çox stressə məruz qaldığımız mühitlər də buralardır. Əgər işləməyə məcburuqsa, iş həyatında stressi idarə etməyi və özümüzə psixoloji qayğı göstərməyi öyrənməliyik. İş həyatında streslə mübarizə çox vacibdir. Stress, insanın iş həyatında qarşılaşdığı çətinliklər və təzyiqləri ifadə edir. İş həyatında stressə səbəb olan faktorlar arasında iş yükü, vaxt təzyiqi, iş-həyat balansının pozulması, iş təhlükəsizliyinin yetərsizliyi, iş yerindəki qarşıdurmalar və rəhbərlə əməkdaş arasındakı münasibətlərin mənfi olması göstərilə bilər.

Bunlardan əlavə, bəzi insanların stressə qarşı dözümlülüyü daha az olur. Bunun isə müxtəlif səbəbləri var:

- Şəxsi xüsusiyyətlər

Bəzi şəxslərin stressə qarşı bioloji olaraq daha həssas olma ehtimalı var. Bu insanlarda stressə reaksiya verən hormonlar və sinir sistemindəki dəyişikliklər daha güclü ola bilər.

- Həyat təcrübələri İnsanların keçmişdə yaşadığı stressli təcrübələr, stressə dözümlülüklərini təsir edə bilər. Məsələn, travmatik bir hadisə yaşamış insanlar, stressli vəziyyətlərə daha həssas ola bilərlər.

- Mövcud vəziyyətlər İnsanların hazırda yaşadıqları vəziyyətlər də stressə dözümlülüklərinə təsir edə bilər. Məsələn, intensiv iş tempi, maliyyə problemləri və ya sağlamlıqla bağlı çətinliklər yaşayan insanlar stressə qarşı daha həssas ola bilərlər. İş həyatında stresslə mübarizənin ən vacib addımı, sizi nəyin təsir etdiyini anlamaq və bu mövzuda dəstək almaqdır. Bu, uzun müddətdə stresslə baş etməyi asanlaşdırır. Qısa müddətdə stressi idarə etməyi asanlaşdırmaq üçün iş yerindəki stress faktorlarını müəyyənləşdirmək və onları azaltmaq üçün səy göstərmək lazımdır. Məsələn, iş yükü çoxdursa, iş yoldaşları ilə əməkdaşlıq etmək və ya rəhbərlə danışmaq, vaxt təzyiqi varsa, öncəlikləri müəyyənləşdirib zaman idarəetmə texnikalarından istifadə etmək, iş-həyat balansı pozulubsa, işdənkənar vaxtları iş həyatından uzaq keçirmək, iş təhlükəsizliyi zəifdirsə, lazımi tədbirlər görmək, iş yerində münaqişələr varsa, münaqişələri həll etməyə çalışmaq və rəhbərlə ünsiyyəti gücləndirmək kimi addımlar ata bilərsiniz. Bundan başqa daimi olaraq idman etmək, sağlam qidalanmaq, kifayət qədər yatmaq stressi azaltmağa kömək edə bilər. Stress idarəetmə texnikalarından istifadə etmək lazımdır. Dərin nəfəs alma, rahatlama texnikaları, rahatlaşdırıcı məşqlər və meditasiya kimi üsullar stresslə mübarizədə faydalı ola bilər.

Davud