Yüksək temperatur Avropada əsrin sonuna qədər 50% daha çox insanın ölümünə səbəb ola bilər. 

Valyuta.az "The Guardian"a istinadən xəbər verir ki, tədqiqatçıların fikrincə, həddindən artıq istidən ölənlərin sayı mülayim soyuqdan xilas edilən insanların sayından çox olacaq.

Alimlər deyirlər ki, planeti qızdıran çirklənmənin azaldılması ilə bağlı ən optimist ssenaridə belə, hər il 8000 insan suboptimal temperaturdan öləcək. Bununla belə, elm adamları tərəfindən nəzərdən keçirilən ən pis vəziyyət ssenarisi ildə 80.000 istiliklə bağlı ölümü göstərib.

Ona görə də belə məlumatlar qlobal istiləşmənin insanlar üçün faydalı olması iddiasını təkzib edir, çünki bu yolla soyuqdan ölənlər daha az olacaq.

London Gigiyena və Tropik Tibb Məktəbinin statistik mütəxəssisi və tədqiqatın aparıcı müəllifi Pyer Masselo deyib: "Biz bunu sınaqdan keçirmək istədik. Və açıq şəkildə göstəririk ki, iqlim dəyişikliyi şəraitində biz temperaturla bağlı ölüm hallarında xalis artım görəcəyik".

Bundan əlavə, tədqiqatçılar ölümlərin sayının ən çox Avropanın cənubunda, xüsusən də İsveçrə, Avstriyanın, eləcə də Almaniyanın cənubunun və Polşanın bəzi hissələrinin daxil olduğu Aralıq dənizi ətrafında artacağını proqnozlaşdırırlar. Bununla belə, Şimali Avropada istidən ölüm hallarında bir qədər azalma gözlənilir.

"Məsələn, Norveçdə biz çox cüzi bir irəliləyiş görə bilərik. Lakin bu, cənub ölkələrində müşahidə etdiyimiz ölüm hallarının kütləvi artması ilə tamamilə kölgədə qalır", deyə Masselo vurğulayıb.

Beləliklə, alimlərin hesablamalarına görə, 2015-2099-cu illər arasında yüksək temperaturdan əlavə 2,3 milyon insan öləcək.

Bununla belə, "Wellcome" tədqiqat xeyriyyə təşkilatının iqlim və sağlamlıq eksperti Madeleine Tomson ölümlərin sayının temperaturun artması ilə bağlı təhlükələrdən yalnız biri olduğunu vurğulayıb:

"Həddindən artıq istilər insanı öldürür, eyni zamanda geniş spektrli ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb olur. Bu, ürək-damar xəstəlikləri riskinin artması, aşağı düşmə və psixi sağlamlığın pisləşməsi ilə əlaqələndirilir".

Alimlərin fikrincə, istidən ölənlərin sayı soyuqdan, xüsusən də yüksək temperaturda olduğundan daha sürətli artacaq.

Əvvəlki araşdırmalar göstərib ki, bütün dünyada həddindən artıq quraqlıq daha tez-tez və şiddətli olacaq. Anormal istilərin dünya üçün nəticələrini öyrənmək üçün alimlər qlobal meteoroloji məlumatları təhlil ediblər və 1980-2018-ci illər arasında quraqlıqları simulyasiya olunub.

Eyni zamanda alimlər bildiriblər ki, 2024-cü ildə dünyada əlavə 41 gün cəhənnəm istisi yaşanıb. Xüsusilə, bu il 29 ən ciddi fəlakətdən 26-sı qalıq yanacaqların istifadəsi nəticəsində yaranan iqlim böhranı ilə daha da ağırlaşıb.

Paşa Məmmədli