Rusiyanın Ukraynaya genişmiqyaslı işğalının başlamasından bəri Avropa iki qışdan sağ çıxdı, lakin indi müxtəlif analitiklər və treyderlər Avropa İttifaqının növbəti soyuqdan çıxmaq üçün mübarizə apara biləcəyini təklif edirlər.

Valyuta.az xəbər verir ki, bu barədə "Financial Times" yazıb.

Nəşr qeyd edib ki, bütün çətinliklər Rusiyadan imtina və mayeləşdirilmiş təbii qaza (LNG) keçid səbəbindən Avropa qaz bazarının indi qütblü qlobal enerji bazarları ilə həddindən artıq bağlı olmasındadır.

"Hazırda Avropanın qaz anbarı doludur və qış qaz balansı normal görünür. Amma hər şey ola bilər. Təchizatda bir neçə fasilə hər şeyi parçalamaq üçün kifayətdir", deyə ticarətçilərdən biri bildirib. 

Qeyd edilib ki, mayeləşdirilmiş təbii qaz məhdud tədarükü olan qlobal əmtəədir, ona görə də tez-tez "kim daha çox ödəyir" ona verilir. Buna görə də Avropa Asiya ilə rəqabət aparır və qazın qiymətini qaldırır ki, LNG onun sahillərinə yönəlsin.

Məqalədə deyilir ki, soyuq havalar gəlməzdən əvvəl Aİ və Asiya arasında "arxa çəkişmə" daha da şiddətlənir. Lakin son qışlar yüksək temperatur səbəbindən nisbətən mülayim keçdiyi üçün bu, Avropaya qışı anbarlarda rekord qaz ehtiyatları ilə başa vurmağa imkan verib.

Ancaq indi bazar bu qışın belə olmayacağını deyir. Bundan əlavə, dekabrın 31-də Rusiya ilə Ukrayna arasında qaz tranziti müqaviləsinin başa çatmasının yaxınlaşması vəziyyəti çətinləşdirir. Mətbuat onu da yazır ki, Rusiyanın enerji infrastrukturuna davam edən hücumları səbəbindən Avropa ölkələri çox güman ki, bu istilik mövsümündə kömək üçün Ukraynaya qaz ixrac etməli olacaqlar.

"Rusiya qazının itkisi ilə eyni vaxtda birdən çox soyuq qış gəlsə, bu, qazın qiyməti üçün çox əlverişli amil olacaq. Və mən düşünmürəm ki, digər boru kəmərləri vasitəsilə hər hansı əsas alternativ təchizat olacaq. Düşünürəm ki, bu qazın böyük hissəsi LNG ilə əvəzlənməlidir", deyə "Rabobank"ın enerji strateqi Florens Şmidt bildirib.

Dünya LNG tədarükünün 1/5-ni riskə atacaq Hörmüz boğazının bağlanmasına qədər böyüyə biləcək Yaxın Şərqdəki vəziyyət də LNG tədarükü ilə bağlı qorxulara səbəb olur.

"Əgər bu qış qazın çıxarılması son iki ildəkindən əhəmiyyətli dərəcədə çox olarsa, Aİ alıcıları 2025-ci ildə tədarükləri artırmaq üçün LNG bazarlarında rəqabət qabiliyyətini artırmalı ola bilər ki, bu da potensial olaraq topdansatış qaz qiymətlərinin artmasına səbəb ola bilər", deyə Aİ enerji nəzarətçisi Acer xəbərdarlıq edib.

Paşa Məmmədli