ABŞ iqtisadiyyatı möhtəşəm və tarixi bir uğura imza atmış kimi görünür. Lakin prezident seçkilərinə bir neçə gün qalmış seçicilərin əksəriyyəti iqtisadiyyatın vəziyyətindən narazı qaldığını bildirir.

Valyuta.az xəbər verir ki, bu barədə CNN yazır.

İqtisadiyyatın istehsal etdiyi bütün mal və xidmətləri ölçən ümumi daxili məhsul (ÜDM) üçüncü rübdə illik 2.8% artımla genişlənib. Bu, ikinci rübün 3% artım tempindən bir qədər zəif olsa da, iqtisadçıların gözlədiyi 2.6%-dən yuxarıdır. ÜDM mövsümi dəyişikliklər və inflyasiya nəzərə alınaraq tənzimlənib.

Çərşənbə günü yayımlanan bu hesabat, ABŞ iqtisadiyyatının sentyabr ayında 254,000 iş yeri əlavə etdiyini göstərən əvvəlki məlumatlardan sonra gəlib. Eyni zamanda inflyasiya Federal Ehtiyat Sisteminin (FED) 2% hədəfinə çox yaxınlaşıb və istehlakçı etibarı bu ay 2021-ci ilin mart ayından bəri ən sürətli artımı göstərib – bu, güclü iqtisadiyyatın göstəricisidir.

"İndi yumşaq eniş elan etməliyik", – deyə Sent-Luis Federal Ehtiyat Bankının keçmiş prezidenti Ceyms Bullard bu ayın əvvəlində CNN-ə müsahibəsində bildirib.

Keçmiş prezident Donald Tramp ticarətdən vergi siyasətinə qədər geniş dəyişikliklər tələb edib. Buna baxmayaraq, bəzi iqtisadçılar ABŞ iqtisadiyyatının radikal dəyişikliklərə ehtiyac olmadığını və bu dəyişikliklərin əks təsir yarada biləcəyindən narahatdır.

O, inflyasiyanın resessiyasız bir səviyyədə saxlanıldığı və nadir hallarda əldə edilən yumşaq eniş nailiyyətinə çatıldığını CNN-ə bildirən bir neçə iqtisadçı və rəsmi şəxsdən biridir.

Bütün bu göstəricilərə baxmayaraq, sorğulara görə, istehlakçıların əhval-ruhiyyəsi pandemiyadan əvvəlki dövrlə müqayisədə daha qaranlıq qalır. Bu paradoks üçün populyar bir izah qiymətlərin 2019-cu ildəkindən daha yüksək olmasıdır. FED-in inflyasiyanı yavaşlatmaq üçün sərt tədbirləri 2022-ci ildə 40 illik pik səviyyədən bəri qiymət artımını azaltsa da, yüksək inflyasiyanın travması hələ də qalmaqdadır.

Brookings İnstitutunun ötən həftə yayımlanan araşdırması göstərir ki, güclü iqtisadiyyat şəraitində amerikalıların özlərini qaranlıq hiss etməsi həm də cəmiyyətin daha çox partiyalaşması, media orqanlarının mənfi xəbərlərə meyilli olması və yaşla əlaqəli azalmış əhval-ruhiyyənin təsiri ilə bağlıdır.

İstehlakçılar xərclərini davam etdirir

Bununla belə, ABŞ istehlakçıları üçüncü rübdə xərcləri ilə iqtisadi artımı təmin etməyə davam ediblər. Bu, üçüncü rübdə artımın ən böyük töhfəçisi olub. İstehlak xərcləri iqtisadi məhsulun təxminən 70%-ni təşkil edir. Bu dövrdə istehlak xərcləri xüsusən bahalı məhsullara olan tələbatla kəskin artıb, xidmətlərə isə nisbətən az xərclənib.

İyul-sentyabr dövründə biznes investisiyaları il ərzində əvvəlki dövrlərə nisbətən azalsa da, davam edib. Həm federal, həm də ştat səviyyəsində dövlət xərcləri də üçüncü rübün artımına töhfə verib.

FED sentyabrda dörd ildən çox müddətdə ilk dəfə olaraq, faiz dərəcələrini yarım faiz azaldıb. Bu, FED rəsmilərinin inflyasiyanı kifayət qədər nəzarətdə saxladıqlarına əmin olduqlarının işarəsi idi ki, iş bazarına daha çox diqqət yetirmək üçün dərəcələri azaltsınlar. FED-in Konqres tərəfindən qiymətləri stabilləşdirmək və məşğulluğu maksimuma çatdırmaq vəzifəsi var.

ABŞ-ın iqtisadi artımı digər inkişaf etmiş ölkələri geridə qoyur

Prezident Co Bayden ABŞ iqtisadiyyatının son güc nümayişini yüksək qiymətləndirərək, çərşənbə günü ÜDM hesabatının “vəziyyətin nə qədər dəyişdiyini göstərdiyini – Böyük Depressiyadan bəri ən böyük iqtisadi böhrandan dünya üzrə ən güclü iqtisadiyyata qədər gəldiyimizi” vurğulayıb.

Çərşənbə günü jurnalistlərlə keçirilən telefon görüşündə Ağ Ev rəsmisi bildirib ki, Bayden-Harris administrasiyası dövründə illik orta iqtisadi artım bu əsrdəki hər hansı administrasiyadan daha güclü olub.

Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) ABŞ ÜDM-nin dördüncü rübdə illik 2.5% artacağını proqnozlaşdırır ki, bu da BVF-nin iyul proqnozundan daha yüksəkdir. Bu, G-7 ölkələri arasında ən güclü göstərici olardı.

Nicat