Amerika hakimiyyətinin müəyyən növ ən son mikrosxemlərin və onların istehsalı üçün avadanlıqların Çinə tədarükü ilə bağlı məhdudlaşdırıcı tədbirləri ABŞ iqtisadiyyatına zərər vuraraq, Çinin müvafiq sənayelərinin inkişafını stimullaşdırıb. 

Valyuta.az xəbər verir ki, bu barədə TASS müxbirinə Çin Beynəlxalq İqtisadi Münasibətlər Mərkəzinin aparıcı iqtisadçısı Çen Venlinq bildirib.

“Ötən il Çin mikroçiplərin əsas ixracatçısına çevrildi, ilkin olaraq biz onların aparıcı idxalçısı idik və bu göstəriciyə görə dünyada birinci yeri tuturduq”.

Ekspertin aydınlaşdırdığı kimi, Çin əvvəllər bu məhsulları ABŞ, Yaponiya, Koreya Respublikası kimi ölkələrdən idxal edirdi. Onun sözlərinə görə, Çin əvvəllər hər il 400 milyard dollardan çox çip alırdı, lakin təzyiqin artması səbəbindən Pekin öz istehsalını qurmağa məcbur olur.

“Keçən il Çin 500 milyard yuandan (hazırkı məzənnə ilə təxminən 70 milyard dollar) çip ixrac edib, - deyə Çen Venlinq əlavə edib: - Yanvar-iyul aylarında bu rəqəm 600 milyard yuanı (təxminən 85 milyard dollar) keçib bu il isə 1 trilyon yuana (140 milyard dollar) çata bilər”.

İqtisadçının sözlərinə görə, mikrosxemlər Çinin ixrac strukturunda “əsas məhsula” çevrilir. "Biz bəzi Amerika siyasətçilərinə xüsusilə minnətdarıq", - o deyib. - Əgər Birləşmiş Ştatlar tərəfindən bu qədər zərərli təzyiq olmasaydı, əvvəllər mövcud olan qlobal dəyər zəncirləri normal fəaliyyət göstərə bilərdi".

Beləliklə, Çen Venlinqin izah etdiyi kimi, Ağ Evin məhdudiyyətləri ticarətdə sabitliyin pozulmasına və beynəlxalq bazarlarda əməyin bölgüsünə səbəb olduqdan sonra ABŞ Çini yeni variantlar axtarmağa məcbur edib. "Amerika çiplərinin yüksək qiymətinə baxmayaraq, Çin onları almağa davam edəcək, - o deyib. - Biz öz istehsalımızı düşünə bilmədik, çünki bunun çox səy tələb edəcəyinə inanırdıq".

Vaşinqtonun çip tədarükünə təzyiqi

2022-ci ilin oktyabrında ABŞ səlahiyyətliləri qabaqcıl çiplərin və əlaqəli avadanlıqların tədarükünü məhdudlaşdırmaqla Çinin texnoloji tərəqqisini cilovlamağa yönəlmiş bir sıra tədbirlər qəbul edib. Nyu York Federal Ehtiyat Bankının hesabatına istinad edən Bloomberg-in məlumatına görə, Vaşinqtonun ixrac sanksiyalarını sərtləşdirməsi və ABŞ-ın yarımkeçirici sənayesində Çinin inkişafına qarşı çıxmaq cəhdləri Amerika şirkətlərinin bazar dəyərinin 130 milyard dollar azalmasına səbəb olub. 

Nicat