"Google" "DeepMind" tədqiqat qrupu sənayedə əhəmiyyətli dəyişikliklərə səbəb olacaq yeni süni intellekt təlim metodu olan JEST-i təqdim edib. Əvvəlki üsullarla müqayisədə yeni texnologiya süni intellekt üzrə təlimi sürətləndirəcək və enerji sərfiyyatını 10 dəfə azaldacaq. 

Valyuta.az xəbər verir ki, telekommunikasiya texnologiyaları və yüksək texnologiyalı avadanlıqlar sahəsində maşın öyrənməsi və süni intellektin istifadəsi üzrə ekspert Andrey Juk gazeta.ru-ya bu texnologiyanın işləmə prinsipi və onun sənayeyə dəqiq necə təsir edəcəyi barədə danışıb.

"Sadə dillə desək, yeni metodun prinsipi ondan ibarətdir ki, o, əvvəllər istifadə olunan CLIP və BLIP texnologiyalarında olduğu kimi fərdi nümunələr əsasında deyil, bütün “paketlər” əsasında süni intellektə öyrədir. JEST prosesi ən yüksək keyfiyyətli mənbələrdən məlumatları qiymətləndirən və çeşidləyən daha kiçik AI modeli yaradır. Sonra müəyyən bir mövzuya ən uyğun olan məlumatların "paketləri" formalaşır, onların köməyi ilə kiçik bir AI modeli daha böyük bir modeli öyrədir. Bu, məktəb müəlliminin uşaqları öyrətmək üçün ən yaxşı mənbələri necə seçdiyinə və müəyyən bir mövzunun bütün vacib aspektlərini əhatə edəcək hərtərəfli kurikulum yaratmasına bənzəyir. Yəni, JEST ona yüklənmiş məlumatlara baxır - bir tezisi mənimsəmək üçün bir çox təkrarlamalar aparmaq lazım olduqda ayrı-ayrılıqda deyil, hərtərəfli. Məhz bunun sayəsində süni intellekt üzrə təlimlər sürətlənir və enerji sərfiyyatı 10 dəfə azalır", deyə o, izah edib.

Ekspertin fikrincə, bu, süni intellektin inkişafında mühüm mərhələdir, çünki məlumat mərkəzlərindəki külli miqdarda avadanlıqların ətraf mühitə vurduğu ziyan artıq böyükdür:

"Məsələn, bir ChatGPT sorğusu "Google" axtarış sorğusundan 10 dəfə çox enerji sərf edir. Çünki sorğuya bir düzgün cavab vermək üçün əvvəlcə 10-u yaradır və yalnız bundan sonra onlardan ən yaxşısını seçir. Həmçinin, ChatGPT ilə 20-30 sual üçün orta hesabla söhbət məlumat mərkəzlərinin avadanlıqları sərinləmək üçün istifadə etdiyi yarım litr suya bahalıdır. "Goldman Sachs"ın hesabatına görə, 2030-cu ilə qədər məlumat mərkəzləri planetdəki bütün elektrik enerjisinin 3-4%-ni istehlak edəcək. Bəzi ölkələrdə, məsələn, ABŞ-da bu rəqəm 8% olacaq".

Juk qeyd edib ki, məlumat mərkəzləri tərəfindən istehlak edilən enerjinin ümumi həcminin 20%-i süni intellektlə işin payına düşür. Üstəlik, çip istehsalı və təchizat zəncirlərinin ətraf mühitə vurduğu ziyanı bir kənara qoysaq, müxtəlif şirkətlərin analitikləri hesab edirlər ki, 2028-ci ilə qədər süni intellekt hesablamaları istehlakı 13,5-20 giqavata çatacaq ki, bu da bütün İslandiyanın enerji istehlakından çoxdur.

"Və 2023-cü ildə ən böyük texnologiya şirkətləri "Google" və "Microsoft" hər biri 24 TVt/saat elektrik enerjisi istehlak edib ki, bu da 100-dən çox ölkənin enerji istehlakını üstələyir", deyə ekspert vurğulayıb.

Nəhəng şirkətlər bu cür göstəricilərdən narahatdırlar, ona görə də onlar öz səylərini məlumat mərkəzlərinin fəaliyyətində bərpa olunan enerjidən istifadəyə yönəldirlər. Google daha da irəli gedib və 2030-cu ilə qədər bütün bizneslərində 100% karbonsuz enerjiyə keçmək kimi iddialı bir məqsəd qoyub. Avadanlıq müxtəlif ölkələrin sahil sularına batırıldığı zaman "Sualtı məlumat mərkəzləri" də populyarlıq qazanır:

"Bu, soyuducu avadanlıqda enerjiyə əhəmiyyətli dərəcədə qənaət etməyə və onun quraşdırılması zamanı xərcləri azaltmağa imkan verir - qəribə də olsa, bunu yerdən kənarda etmək daha çətindir və daha bahalıdır. "Microsoft "artıq “sualtı məlumat mərkəzləri” ilə eksperimentlər aparır və həmçinin "Amazon", "Google" və "Facebook"un məlumat mərkəzlərinin daşınması ilə bağlı öz araşdırmalarını aparması ilə bağlı təkliflər var".

Paşa Məmmədli