Ümumiyyətlə, uğuru müəyyən bir müddət ərzində bir işi istənilən şəkildə tamamlamaq və məqsədə çatmaq kimi təyin edə bilərik. Başqa sözlə, deyə bilərik ki, bu, bir sıra gözləntilərin qarşılanması vəziyyətidir. Bəziləri üçün uğur pul, şöhrət, sərvət, təhsil və güclü əlaqələr qurmaqdır. 

Uğur istədiyiniz məktəbi bitirmək, yaxşı maaşlı bir işdə işləmək, öz biznesinizi qurmaq, sosial şəbəkələrdə çoxlu izləyicilərə sahib olmaq, dəyərlərinizə uyğun yaşayaraq özünüzü tanımaqdır, yoxsa nədir?

Yaxşı maaş və statusa sahib olmağı uğur kimi görən, övladlarını öz müəyyən etdikləri təhsil və peşə standartlarına uyğun istiqamətləndirən, öz gözləntilərini uşağın gözləntilərindən üstün tutan valideynlər bu işdə hansı nəticələrlə qarşılaşacaqlarının fərqində olmaya bilərlər. Məqsədlər və əldə olunan nailiyyətlər uşağın öz gözləntilərinə uyğun gəlmirsə, yolun sonunda çatdığı nöqtə onun istədiyi yerdə olmaya bilər.

Rəsm çəkməyi çox yaxşı bacaran bir gəncin istedadını kütləşdirməklə riyaziyyatda və elmdə uğur qazanmasını gözləmək və onu buna məcbur etmək gələcəkdə sevmədiyi bir peşədə səmərəsiz işləyəcək bədbəxt insanlar yetişdirəcək. Bu baxımdan ailələr təbii ki, övladlarının “maraq, bacarıq və istedadını” nəzərə alaraq, onların gözləntilərinə hörmət edərək, övladlarına təkliflər verməklə daha doğru dəstək verə bilərlər. Əsas diqqət uşaqların özünə inamının yüksəldilməsi, problem həll etmək qabiliyyətinin artırılması yolu ilə yetişdirilməsi, məsuliyyət daşıması olmalıdır.

Şöhrəti uğur kimi görmək, nə qədər biliyə sahib olduğu, nə qədər hörmətli və ya güvəndiyindən daha çox görünüşünə, nə yediyinə, nə içdiyinə, nə geyindiyinə maraq göstərən bir insan olmağı hədəfləmək deməkdir ki, bu da narsisistliyə səbəb ola bilər. Şöhrət üçün ödənilən qiymət və şöhrətdən sonra qəfil yoxa çıxmaq tez-tez rast gəlinən riskli və zərərli vəziyyətlərdir.

Kontekst uğur meyarlarına təsir edirmi?

Müvəffəqiyyətin qiymətləndirilməsində insanın harada və nə vaxt göstərdiyi performansın təsiri qaçılmazdır. İllərdir peşəkar komanda tərəfindən izlənilən, imkanları və bütün ehtiyacları qarşılanan, yarışa hazırlaşan idmançının çıxışını idman ayaqqabısı belə olmayan və ya məşqçinin dəstəyini ala bilməyən idmançı ilə müqayisə etmək çox ədalətli uğur meyarı olmaz.

Eləcə də kənddə həm də çobanlıq edən şagirdin uğurunu ən yaxşı məktəblərdə oxuyan, fərdi dərs alan, müxtəlif mənbələrdən oxuyan şagirdin uğuru ilə eyni meyarlarla qiymətləndirmək düzgün deyil.

Beləliklə, belə düşünə bilərik: Mövcud şərtlərdə ən yaxşısını etdiyinizi düşünürsünüzsə, bu uğurdur.

Əvəz Həsənov