Dəyişən yaşayış şəraiti, təhsil və əyləncə kimi hamımız üçün çox vacib olan məsələlərlə bağlı xərclər büdcənin planlaşdırılmasını tələb edir. Effektiv pul idarəçiliyi həyatımızın hər sahəsində fərqli imkanları qiymətləndirməyə imkan verən bir üsuldur. Əsas ehtiyacların ən dəqiq şəkildə qarşılanması təbii olaraq hər kəsin birinci vəzifəsidir. Bununla belə, şəxsi fəaliyyətlər və hobbilər üçün ayırdığımız büdcə əsas ehtiyaclar üçün ayırdığımız büdcə qədər vacibdir. Pulun icad edildiyi gündən bütün bəşəriyyət üçün pul qazanmaq vacib məsələ olsa da, onu effektiv idarə edə bilmək qazanc əldə etməkdən daha dəyərlidir.

1. Pulu qazandığınız qədər qənaət etməyə də əhəmiyyət verin.

Qazanclarınızı və xərclərinizi təfərrüatı ilə izləmək xərclərinizi idarə etməyə imkan verir. Ehtiyac olmadıqda müxtəlif xərclərinizi kəsərək qənaətə çevirə bilərsiniz. Beləliklə, pula müntəzəm olaraq qənaət edə və qənaətləriniz sayəsində maliyyə problemlərinin qarşısını ala bilərsiniz. Daha komfortlu həyat sürmək, topladığınız pulları gələcəyiniz üçün istifadə edə bilmək və müstəqil həyat şəraiti yaratmaq üçün pul yığa bilərsiniz. İstəyirsinizsə, köhnə pul qənaət üsullarından biri olan “pul kassaları”dan istifadə etməklə və ya mütəmadi olaraq bank hesabınıza pul daxil etməklə əmanətinizdə uğur qazana bilərsiniz. Artıq yığdığınız pulu çoxaltmaq üçün bankların təklif etdiyi müddətli hesab variantlarını da nəzərdən keçirə bilərsiniz.

2. Xərclərinizi məsuliyyətli şəkildə həyata keçirin.

Alış-veriş çılğınlığı son vaxtlar onlayn seçimlərin artması ilə qarşısıalınmaz hala gəlib. Bəlkə də, çoxumuz ayın sonunda pulumuzu hara xərclədiyimizi belə xatırlaya bilmirik. Bunun qarşısını almaq məsuliyyətli büdcə planı yaratmaqla mümkündür. Etməli olduğunuz şey əsas xərclər və ixtiyari xərclər arasında balanslaşdırılmış əlaqə yaratmaqla effektiv pul idarəçiliyinə nail olmaqdır. Əgər ala bilmədiyiniz bir məhsulu xatırlayırsınızsa, bunun əvəzinə özünüzə kiçik, lakin sizi xoşbəxt edəcək bir hədiyyə ala bilərsiniz.

3. Qənaətcil olmaq daima müsbət nəticələr verir.

Qənaət təkcə büdcənizi azaltmaq və xərclədiyiniz pulun miqdarını şüursuz şəkildə azaltmaq demək deyil. Qeyri-vacib xərclərinizdən xəbərdar olmaq və büdcənizi artırmaqla pula uğurla qənaət edə bilərsiniz. Müəyyən xərcləri əvəz edə biləcək və eyni keyfiyyətdə məhsul və xidmətlərdən daha sərfəli qiymətlərlə faydalana biləcəyiniz mağazalar və ya alış-veriş saytlarını seçə bilərsiniz. Alış-veriş üçün üstünlük verdiyiniz məkanların endirimlərini və müxtəlif kampaniyalarını izləmək, keyfiyyətli məhsullar almaq və onlardan uzun müddət istifadə etmək effektiv nəticə əldə etmək üçün faydalı üsullardır.

4. İnvestisiya etməklə pulunuzun dəyərini gücləndirin.

Qazancınızın müəyyən hissəsini müxtəlif sektorlara investisiya edə bilərsiniz. Maraqlarınıza və peşə həyatınıza uyğun olaraq investisiya etmək istədiyiniz sahəni müəyyən edərək uğurlu addımlar ata bilərsiniz. İnvestisiya, cari qazancınızla gələcəyinizi təmin etmək üçün çox vacib bir addımdır. Pulunuzu qiymətləndirmək, sizin üçün ən uyğun investisiya alətini tapmaq, mənfəət və risk balansını düzgün qurmaq investisiyada uğur qazanmağınıza imkan verəcək.

5. Pulun sizi idarə etməsinə imkan verməyin.

Müəyyən bir müddətdən sonra qazanc və qənaət etdikdən sonra pulumuzun çox olduğunu düşünərək səhvə qapılırıq. Bu yanlış fikir, əsasən, gələcəyiniz üçün uğursuzluq gətirə biləcək bir problemə çevrilə bilər. Hazırda çoxlu pulunuz olması bu qənaəti qoruya biləcəyiniz və ya təsadüfən itirməyəcəyiniz demək deyil. Bu kimi düşüncələrə sahib olmaq bir müddət sonra diqqətinizi pula yönəldə bilər. Ancaq pul sadəcə bir vasitədir və sizin idarəçiliyiniz altındadır. Pul idarəçiliyinin ən mühüm mərhələsi müəyyən bir müddət ərzində yığdığınız pulu eyni sabitliklə qoruyub saxlamaqdır. Çünki uzun müddət zəhmət çəkdikdən sonra kənara qoyulan qənaətləri adətən 1 günə xərcləməklə sıfıra endirmək olar. Bu maddələr əsasında pulun effektiv idarə edilməsi başlığı altında “yığım”, “vaxt”, “sabitlik”, “qənaət” və “səbr” prinsiplərini sadalaya bilərik.

Əvəz Həsənov