BAKU Azərbaycan
14.03°C
  • USD
    1.7
  • EUR
    1.7711
  • RUB
    1.629
  • TRY
    0.0492
  • GBP
    2.1302
7409

Bir müddət öncə Vergi Məcəlləsinə edilən dəyişikliyə əsasən buğdanın idxalı və satışı, buğda ununun və çörəyin istehsalı və satışı daha bir il müddətinə əlavə dəyər vergisindən (ƏDV) azad edilib.
 
Xatırladaq ki, ölkəmizdə ƏDV standart olaraq 18% və 0% dərəcə ilə tətbiq olunur. Qabaqcıl ölkələrin təcrübəsi göstərir ki, ƏDV-nin vahid dərəcə ilə tətbiq edilməsi səmərəli deyil. Buna görə də həmin ölkələrdə ƏDV müxtəlif dərəcələrlə tətbiq olunur ki, bu da sahibkarlar, istehlakçılar üçün əlverişli imkanlar yaradır. Məsələn, Norveç ƏDV dərəcəsinin ən yüksək olduğu ölkədir. Bununla belə Norveçdə bəzi sahələrə ƏDV tətbiq edilən zaman 14 və 8 faizlik dərəcələrdən istifadə olunur. MDB ölkələrindən isə Moldovanı misal göstərmək olar ki, burada ƏDV-nin standart dərəcəsi 20%-dir. Amma Moldovada azaldılmış 8 və 5 dərəcələri də tətbiq olunur.
 
Dünya təcrübəsində bəzi ərzaq mallarına,  kitab, dərman və başqa gündəlik təlabat mallarına ƏDV tətbiq olunarkən güzəştlər nəzərdə tutulur. Məsələn, Fransada ərzaq mallarına 5,5 % , İsveçrədə 2 %,  Sloveniyada 8,5 %, Almaniyada 7 %-lik güzəştli dərəcə tətbiq olunur. Böyük Britaniyada isə ərzaq ƏDV-dən tam azaddır. Azərbaycanda isə adıçəkilən məhsulların dövriyyəsi standart dərəcə ilə vergiyə cəlb edilir.

Məsələ ilə bağlı Sfera.az saytına danışan iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli hesab edir ki, Azərbaycanda ƏDV-nin toplanması və hesablanması sistemi düzgün qurulmayıb. Onun fikrincə ƏDV məsələsinə həssaslıqla yanaşmaq lazımdır və vergi dərəcəsi diferensiallaşdırılmalıdır: "Vergi və gömrük rüsumları bu işin fəlsəfəsinə uyğun deyil. Bir neçə məhsul növü istisna olmaqla digərlərinin idxalına münasibətdə dərəcələrdə fərqləndirmə yoxdur. Yerli istehsalı olmayan məhsulların idxalı zamanı yüksək gömrük rüsumu və ƏDV alınır. Bu yanaşma sosial sahələrə aid olan məhsulların idxalında da tətbiq edilir.

Gömrük rüsumlarında sıfırdan 15-ə qədər cədvəl mövcuddur. Bu cədvələ görə gömrük rüsumları fərdi qaydada təyin edilir. Elə sosial sahələr var ki, onlara aid olan məhsullar ölkəmizdə istehsal edilmir. Məsələn, uşaq yeməkləri, uşaq bezləri, uşaq paltarları, dərmanlar, sağlamlıq qabiliyyətini itirən şəxslərə lazım olan avadanlıqlar, onlara da eyni dərəcə tətbiq olunur. Halbuki, bəzi ölkələrdə uşaq paltarları, ölkədə istehsal edilməyən gündəlik istehlak malları, dərmanlar gömrük rüsum və ƏDV-dən ya azaddır və ya dərəcələr çox aşağıdır”.

N.Cəfərli düşünür ki, bu məsələnin köklü həlli üçün yeni yanaşmaya, yeni vergi və gömrük məcəlləsinə ehtiyac var: "ƏDV dərəcələrinin müəyyənləşdirilməsinə yumşaq yanaşma tətbiq edilməlidir. Dərəcələr ölkəmizdə məhsulun istehsal edilib-edilməməsinə, kündəlik istehlak malı olub-olmamasına, istehsal məqsədilə idxal edilib-edilməməsinə görə fərqləndirilməlidir. Bu cür yanaşma olarsa, sahibkarlara böyük köməyi olar və qiymətlərin də müəyyən qədər enməsinə səbəb olar.
 
ƏDV vergi növü olmasına baxmayaraq Gömrük Komitəsi tərəfindən toplanır və Komitənin topladığı vəsaitin böyük hissəsini təşkil edir. ƏDV-nin toplanması gömrükdən alınaraq vergi xidmətinə verilməlidir. Gömrük Komitəsi tez-tez açıqlama verir ki, yığımları artırıb. Amma rüsum və ƏDV-nin sonuncu ödəyicisi vətəndaş olduğu üçün o təşəkkür istehlakçıya düşür. Bunun gömrüyün iş fəaliyyəti ilə əlaqəsi yoxdur”.

© Materiallardan istifadə edərkən hiperlinklə istinad olunmalıdır.
Mətndə səhv varsa, onu qeyd edib ctrl + enter düyməsini basaraq bizə göndərin.

Son xəbərlər

Bakıdan dəmiryolu nəqliyyatı ilə ilk ixrac qatarı Çinə yola salınıb

"The Sunday Times": Ukrayna "ölümcül soyuqlar"la üzləşəcək

Gündə 279 nəfər doğulub, 162 nəfər ölüb

İlham Əliyev: Bakı COP tədbiri ən möhtəşəm COP-lardan biri kimi tarixə düşəcək

154 illik "qızıl sikkə" dəyərinin 550 qatına satıldı

ABŞ-ın dövlət borcu tarixində rekord həddə çatıb

Kimlərə sosial yardım veriləcək? - İqtisadçı açıqladı

ÜST müşaviri xəbərdarlıq etdi: Yeni pandemiya riski artır

NASA-nın cəlilabadlı alimi: Ora necə gedib çıxıb? (Müsahibə)

NASA-nın cəlilabadlı alimi: Ora necə gedib çıxıb? (Müsahibə)

COP29: Bakı 1,3 trilyon dollarlıq yeni iqlim maliyyəsini hədəf seçib

Çexiya Rusiya neftindən imtina üçün son tarixi açıqladı

Həyəcan təbili: Şirin su ehtiyatı təhlükəli səviyyəyə düşüb

"Qazprombank"a növbəti qadağalar Cənubi Koreya və Argentinadan gəldi

Bəzi küçələrdə COP29 zolaqları qüvvədən düşüb (Video)

"Rolls-Royce" və "Maybach" üçün yeni rəqib - FOTO

Şuşa xəstəxanası üçün 2,3 milyonluq mebel və invertar alınacaq

"Bloomberg": Avropa yeni qaz böhranı ilə üzləşib, qiymətlər 45% artıb

Rusiyadan Ermənistana milyardlarla dollarlıq qızıl axır - Şəbəkənin arxasında kimlər dayanır?

DGK bu şirkətdən 1,1 milyonluq geyim alacaq

"X" itirir: "Bluesky" qazanır - İstifadəçilərin "böyük köçü"

"X" itirir: "Bluesky" qazanır - İstifadəçilərin "böyük köçü"

Maşını olanlar vergi versin - Deputatdan TƏKLİF

Neftin qiyməti 70 dollardan aşağı düşəcək - Ekspert

Alqı-satqı müqaviləsi iki şirkəti üz-üzə qoydu

“Shakh Telecom” 8000 manat cərimələnə bilər

Süni intellekt əxlaqi qərarlar qəbul edəcəkmi? “OpenAI” araşdırır

“Monolink” şirkəti ilə vergi orqanı arasında 130 minlik vergi borcu mübahisəsi

Rusiyanın Ukrayna ərazisindən Avropaya nəql etdiyi qazın həcmi açıqlanıb

"SMT İnşaat" məhkəmə qarşısında

"Samsung"a 118 miyon dollarlıq cərimə kəsildi - Səbəb yenə "Netlist"

Bütün xəbərlər

Xəbərin mətnində orfoqrafik səhv var

Qeydinizi daxil edin