“Gömrük Məcəlləsinə dəyişiklik, yəni utilizasiya rüsumlarının tutulması Azərbaycan avtomobil bazarına o qədər də təsir etməyəcək”. 

Bu sözləri Valyuta.az-a nəqliyyat məsələləri üzrə ekspert Eldəniz Cəfərov deyib. Ekspert deyib ki, bu rüsumlar yüksək məbləğ deyil:

“Avtomobilin qiymətinin təxminən 5 faizindən azını təşkil edir. Bu qanun 4 ildən çox ili olan avtomobillərə şamil edilir və belə avtomobillərə görə rüsum 400 manatdır, ili 7 ildən çox olan avtomobillərdə isə bu rüsum 700 manatdır. Bu rüsum ölkəyə idxal edilən yeni avtomobillərə və ölkə daxilində olan maşınların alınıb-satıılmasına aid deyil. Qanun idxal edilən köhnə avtomobillərə aiddir. Ona görə də bu dəyişikliyin Azərbaycan bazarına elə bir təsiri olmayacaq”. 

Eldəniz Cəfərov bidirib ki, utilizasiya proqramı özlüyündə geniş sosial-iqtisadi layihədir, onu həyata keçirmək o qədər də asan deyil:

“Bunun üçün ilk növbədə utilizasiya sənayesi, fondu yaradılmalıdır. Utilizasiya fondu ona görə lazımdır ki, utiliziasiya gedən nəqliyyat vasitələrindən sökülən plastik, rezin, şüşə, metal hissələrin yenidən təkrar emala gedəcəyi yoxsa, xarici ölkəyə satılacağını müəyyənləşdirilsin. Bu fondda ona görə lazım olacaq ki, yaxın gələcəkdə utilizasiya olunan avtomobillərə görə xərci ödəyə bilsin və vətəndaşlara həmin fonddan məbləğlər verilə bilsin”.

Ekspert qeyd edib ki, utilizasiya könüllülük prinsipi əsasında həyata keçiriləcək:

"Kiminsə avtomobili məcbur əlindən alınmayacaq. Bu olduqca vacib məqamlardan biridir. Vətəndaş könüllü olaraq istismarda olan və olmayan nəqliyyat vasitəsini müvafiq MMC-yə təhvil verir. Bununla bağlı Dövlət Yol Polisinə xəbər verir, müvafiq arayışı alır. Həmin nəqliyyat vasitəsi qiymətləndirilir, vətəndaşa məbləğ əsasında vauçer verilir. Vətəndaş vauçerlə rəsmi diler və ya distirbüterlərə avtomobil almaq üçün yaxınlaşır. Həmin rəsmi diler və düstürbütorlar öz növbəsində vauçerlə gələn vətəndaşa endirim edir, vətəndaş həmin vauçerin çatmayan məbləğini tamamlayaraq, yeni avtomobil ala bilir”. 

Qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyevin Gömrük Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi barədə imzaladığı qanuna əsasən minik avtomobillərinin gömrük ərazisinə gətirilməsinə görə utilizasiya haqqı alınacaq. Belə ki, Məcəlləyə edilmiş dəyişikliklə “Minik avtomobillərinin gömrük ərazisinə gətirilməsinə görə utilizasiya haqqı” adlı yeni maddə (233-1-ci) əlavə olunub. Dəyişikliklə gömrük ərazisinə gətirilən və istehsal-buraxılış vaxtından 4 (dörd) il keçən minik avtomobillərinin (raritet minik avtomobilləri və gömrük ərazisinə müvəqqəti gətirilən minik avtomobilləri istisna olmaqla) gömrük rəsmiləşdirilməsi zamanı “Tullantılar haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi məbləğdə utilizasiya haqqı alınır. Qanun 2024-cü il fevralın 1-dən qüvvəyə minəcək.

Davud