Rochester Universitetinin mütəxəssisləri elektrokimyəvi yanaşmadan istifadə edərək, PFAS kimi tanınan zərərli "əbədi kimyəvi maddələri" sudan çıxarmaq üçün innovativ üsul hazırlayıblar.

Valyuta.az xəbər verir ki, onlar araşdırmalarını “Journal of Catalysis” jurnalında dərc ediblər. Araşdırmada PFAS-ı effektiv şəkildə parçalaya bilən nanokatalizatorlar, o cümlədən keçmişdə geniş istifadə edilən, lakin sağlamlıq və ətraf mühitlə bağlı problemlərə görə qadağan edilmiş perfluorooktan sulfonat (PFOS) təsvir edilib.

Kimya mühəndisliyi kafedrasının dosenti Astrid Müllerin rəhbərlik etdiyi ekspertlər səthin kimyəvi xassələrini yüksək dəqiqliklə idarə etməyə imkan verən impulslu lazerlə hərəkətlənən sintezdən istifadə edərək nanokatalizatorların yaradılmasına diqqət yetiriblər. Nanohissəcik katalizatorları hidrofilik karbon kağızına bərkidilir və suyun təmizlənməsi üçün səmərəli və əlçatan substrat yaradır.

Litium hidroksidinin yüksək konsentrasiyalarından istifadə edərək alimlər PFAS-ın tam məhvinə nail olublar. Bu üsul, asanlıqla əldə edilə bilən və ucuz materiallardan istifadə etməklə, bor qatqılı almazların istifadəsinə əsaslanan ənənəvi üsullarla müqayisədə resurslara əhəmiyyətli dərəcədə qənaət edir.

Müller xərcləri daha da azaltmağa və təmizləmə prosesi üçün alternativ materialları araşdırmağa ümid edir. O, həmçinin bu üsulu sənayedə istifadə olunmağa davam edən, lakin sağlamlıq və ətraf mühitə təhlükə yaradan digər PFAS kimyəvi maddələrinə də genişləndirmək niyyətindədir.
PFAS ilə bağlı çətinliklərə baxmayaraq, sənaye və texnologiyada geniş istifadə edildiyi üçün onlara tam qadağa praktiki deyil. Əvəzində yeni suyun təmizlənməsi üsulları PFAS-ın ətraf mühitə və insan sağlamlığına mənfi təsirlərini minimuma endirmək üçün daha effektiv həll yolu ola bilər.

PFAS (perfluoroalkil və polifluoroalkil birləşmələri. – Qaynar.) molekulunda bir alkil zəncirinə bağlı çoxlu flüor atomlarına malik olan sintetik üzvi flor birləşmələri qrupudur.

Bu qrupun birləşmələri geniş yayılmış, təhlükəli və ətraf mühiti çirkləndiriciləri aradan qaldırmaq çətin olan birləşmələr hesab olunur.
Eyni zamanda, bu birləşmələr böyük təsərrüfat əhəmiyyətinə malikdir və geniş çeşiddə malların istehsalında istifadə olunur.

Nicat