İqtisadçı Eldəniz Əmirov yazır...

Əhali əmanətləri üzrə gəlirlərin vergiyə cəlb edilməsinin heç bir mənfi təsirinin olmayacağını müəyyən dairələr bildirəndə, biz birmənalı bununla razılaşmadıq. Bunun əmanət həcmlərinə mənfi təsir edəcəyini və güzəştlərin qüvvədə saxlanılmasının vacib olduğunu bildirdik.

Bu gün - 10 ay sonra dediklərimiz qismən isbatını tapdı. Yenidən bu güzəştlərin qismən qaytarılacağı bildirildi. Belə ki, vətəndaşların banklarda milli valyutada 18 ay və daha çox müddətə yerləşdirilən depozitləri üzrə olan gəlirlərinin vergidən azad olunacağı elan edildi.

Düzdür, heç olmamaqdan, qismən olması daha yaxşıdır. Lakin, düşünürəm ki, qismən güzəşt ciddi effekt verməyəcək. Çünki, üç əsas risk amili buna mane olacaq.  

Birincisi, dünyanın öz iqtisadi turbulent dövrünü yaşaması, ikincisi ölkəmizdəki inflyasiyanın depozit faizlərini diri-diri udması, üçüncüsü isə  bir-birinin ardınca bir neçə bankın bağlanmasıdır. Bu üç risk amili  vətəndaşların öz əmanətlərini milli valyutada 7-11 faizlə banklara uzun müddətə yatırmasına mane olan ciddi risk faktorlarıdır. Buna görə də əmanət faizlərinin 2016-ci ildə qəbul edildiyi formada vergidən azad edilməsinə ehtiyac var.

Onsuz da proseslərin gedişi onu göstərir ki, gec-ya tez bu güzəştlər olacaq. Ya növbəri ilin ortalarına, ya da sonlarında tam güzəştin edilməsi qaçılmazdır. Çünki, bu növ vergi, rəqəmlər üzərində vergi daxilolmaları baxımından “x” manatlıq faydalı hesab edilsə də, rəqəmlərdə göstərilməsi mümkün olmayan formada bank sektoruna və ümumi ölkə iqtisadiyyatına “2x” manatlıq zərər verir.