Bəzi ağartı məhsullarının son istifadə tarixinə müəyyən qədər vaxt qalsa da, onları aldığımız zaman yararsız olduğunu görürük. Normal halda istifadə müddəti bitməyən məhsullar xarab olmamalıdır. Əgər xarab olursa, bu zaman son istifadə tarixinin nə qədər olmasının da bir mənası qalmır. Bəs bu məhsulların son istifadə müddətinin bitməsinə vaxt qalmasına baxmayaraq yararsız olması nə ilə əlaqədardır? 

Valyuta.az-a danışan qida təhlükəsizliyi hərəkatının rəhbəri, sağlam qidalanma mütəxəssisi Məhsəti Hüseynova deyir ki, məhsul keyfiyyətli istehsal olunubsa, amma xarab olduğunu görürüksə, bu, onun saxlama şəraiti və ya daşınma zamanı yol verilən nöqsanlar ilə əlaqədardır:

“Tarladan süfrəyə qədər dediyimiz məfhumda qida zəncirinin bütün normalarında riayət etmək lazımdır. Yəni, məhsulun istehsalı zamanı keyfiyyətinə fikir verilməli, istehsal edən şirkət məhsulun saxlanması qaydasına əməl etməli, satış mərkəzlərinə çatdırılma zamanı temperatura, satış mərkəzində saxlanma qaydalarına və s. diqqət etmək lazımdır. Qida zəncirinə düzgün qayda-qanuna əməl etmək lazımdır ki, məhsul sonda keyfiyyətli şəkildə qalsın. Əgər bu zəncirlərin birində qırılma baş verərsə, həmin məhsulun yararsız olmasına gətirib çıxara bilir. Süd və süd məhsulları zülal tərkibli və yüksək risk qrupuna daxil olduğuna görə, tez xarab olan məhsullar sırasındadır. Bu kimi məhsulların soyuq temperaturda saxlanılması lazımdır. Yaz, yay aylarında 4-5 dərəcə temperaturda 1 gün saxlanıla bilər. Qış aylarında isə 2-3 gün saxlanıla bilər. Nəzərə almaq lazımdır ki, pasterizə olunmuş südlərin üzərində də qeyd olunur ki, neçə dərəcəyə qədər saxlanıla bilər. Marketlərdə və daşınma zamanı bu temperatur rejiminə əməl olunmaması onların tərkibinin dəyişməsinə, yararsız olmasına gətirib çıxarır. Buna görə də, yaxşı olar ki, süd və süd məhsullarını alarkən mütləq üzərində istehlakçı şirkətə aid məlumatların tam olmasına diqqət etmək lazımdır. Eyni zamanda tərkibi ilə bağlı məlumatlar qeyd olunmalı və saxlama şəraiti üzərində qeyd olunduğu kimi təşkil edilməlidir”.

 M.Hüseynova bildirdi ki, keyfiyyətsiz südlərdən hazırlanan məhsulları almaqdan çəkinmək lazımdır. Bunlar orqanizmdə bir çox xəstəliklərin yaranmasına gətirib çıxarır:

“Mənşəyi bilinən süd və süd məhsullarından istifadə etmək lazımdır. Məhəllə arası yerlərdə kənd südü adı altında satılan məhsullar var. Düzgün qablaşdırılma olmayıbsa və soyuducuda deyilsə, bu kimi məhsullar almaq insan orqanizmində problemlərə səbəb ola bilər. Uşaqlar, yaşlılar, xroniki xəstəlikləri olan şəxslərdə bu özünü daha qabarıq şəkildə göstərə bilər”.

Əvəz Həsənov