İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə həm yerli, həm də xarici sahibkarlar biznes subyektlərinin qurulmasına böyük maraq göstərirlər. Sahibkarlar müxtəlif sahələrdə biznes qurmağ və ya biznesini genişləndirmək istəyir. Bəs yerli sahibkarlar işğaldan azad olunan ərazilərdə hansı sektorda biznes qurmalıdır və nələri bilməlidir?

Bu barədə Valyuta.az-a danışan biznes təlimçisi Mübariz Quliyev bildirib ki, hazırda işğaldan azad olunmuş ərazilərdə xüsusilə də Şərqi Zəngəzur və Qarabağda sahibkarlığın inkişafına dövlət xüsusi önəm verir:

“Bununla bağlı müvafiq göstərişlər də verilib, hətta, Böyük Qayıdış konsepsiyasında sahibkarlığın inkişafı xüsusi yer alıb. Buna əsasən ötən ay Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyi (KOBİA) İqtisadiyyat Nazirliyinin göstərişi ilə belə bir təşəbbüs başlatdı ki, Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda hazırda sahibkarlıq fəaliyyətinə başlamaq istəyən şəxslərin müraciətləri qəbul olunur. Bunlar əsasən gündəlik tələbat məhsullarının istehsalı və satışı ilə məşğul olanlardır. Ümumiyyətlə, bu proseslərin tənzimlənməsi üçün kütləvi müraciətlər başlanılıb və hazırda da qəbulu davam edir. Xüsusilə qeyd edim ki, bu sahibkarlıq subyektləri 10 il ərzində vergidən azad olunacaq və onlara xüsusi güzəştlər nəzərdə tutulub. Sadəcə şərtlər ondan ibarətdir ki, məsələn, mənim aptekim var orada fəaliyyət göstərmək istəyirəm. Bu daha uğurlu versiyadır. Əgər sən o ərazidə aptek qurmaq istəyirsənsə, amma aptekin yoxdursa, əsasən qəbul etmirlər. Çünki olmayanların orada sıfırdan nəsə qurması çox uzun çəkəcək, amma kiminsə Bakıda və ya hansısa bir rayonda fəaliyyət göstərən apteki, marketi, çörək sexi və s. varsa, onlar asanlıqla orada biznes qura bilərlər”.

Təlimçi qeyd edib ki, dünyada hazırda yeni bir termin - yaşıl iqtisadiyyat termini mövcuddur:

“Şərqi Zəngəzur və Qarabağ Azərbaycanın yaşıl örtük zonası adlanır.  Yaşıl iqtisadiyyatın bütün təklif və tələblərinə cavab verən və dövlət üçün strateji əhəmiyyəti olan bölgələrdən biri də Şərqi Zəngəzur və Qarabağdır. Sahibkarların qarşısında kifayət qədər imkan yaranır ki, yaşıl iqtisadiyyatın xarakteristikalarını özündə əks etdirən sahibkarlıq subyektlərini həmin bölgələrdə yaratsınlar. Xüsusilə bu iki zona dünyanın diqqət mərkəzindədir”.

M.Quliyev insanların ilkin ehtiyacları olan sahələrdə biznes qurulmasının vacibliyindən danışıb:

“Bu gün işğaldan azad olunmuş ərazilər tamamilə yenidən qurulur, bu da özündə insanların ilkin ehtiyaclarını necə qarşılayacağı məsələlərini ehtiva edir. İnsanların ilkin olaraq qidalanma, təhsil, səhiyyə və digər ehtiyaclarını qarşılaması vacibdir. Nəzərə alsaq ki, bu ərazilərdə yenidənqurma prosesi gedir, burada tikinti, təmir və daşınma şirkətlərinə də xüsusi ehtiyac yaranır. Bugünkü gün üçün oraya tikinti, təmir, turizm, istehsala dayanıqlı şirkətlərinin getməsi daha labüddür. Xüsusilə də kənd təsərrüfatının qurulması üçün xüsusi imkanlar var”.

Təlimçi deyir ki, işğaldan azad olunmuş ərazilərdə əhalinin çox olmaması sahibkarlıq subyektinə risk yaratmır:

“Orada daimi yaşayan əhalinin sayı çox olmasa da, hazırda çox sayda çalışan işçilər var və bu, sakinlərin az yaşamasını kompensasiya edəcək. Əgər sahibkarın hədəf auditoriyası şəxslərdirsə, təbii ki, onun yaşayış olan ərazilərdə sahibkarlıq subyekti yaratması üçün şərait yaradılacaq. Bəzi sahibkarlıq subyektləri də var ki, yerləşdiyi ərazidə nə qədər əhalinin məskunlaşdığı əhəmiyyət kəsb etmir. Məsələn, zavodların tikilməsi, fermer təsərrüfatı kimi sahibkarlıq subyektlərində nə qədər əhalinin yaşaması əhəmiyyət kəsb etmir”. 

Əvəz Həsənov