Avropa İttifaqının Macarıstanın büdcə ödənişlərindən 200 milyon avro çıxacağını bildirməsi Baş nazir Viktor Orban hökuməti ilə immiqrasiyaya yanaşması ilə bağlı gərginliyi artırıb.

Valyuta.az xəbər verir ki, bu barədə Financial Times yazır.

Aİ-nin ali məhkəməsinin qərarı Budapeştin AB-nin sığınacaq qanunlarını pozduğuna görə 200 milyon avro cərimə ödəmək üçün son tarixi qaçırmasından bir gün sonra verilib. Avropa Komissiyası, mövcud qaydalara uyğun olaraq, “əzbərləmə proseduru”na keçir və bu məbləği Budapeştə gələcək ödənişlərdən Aİ büdcəsindən tutacaq.

“Nəzəri cəhətdən istənilən ödənişlər nəzərdən keçirilə bilər, heç nə istisna edilmir”, - Avropa Komissiyasının nümayəndəsi bildirib.
Eyni zamanda, Macarıstanın xarici işlər naziri Peter Szijyarto Avropa Məhkəməsinin qərarını şərh edərkən bildirib ki, “miqrasiyaya qarşı çıxan siyasətçilər və hökumətlər üçün ov gedir”.

Nəşr qeyd edir ki, Aİ Şərqi Avropa dövlətində qanunun aliliyi ilə bağlı narahatlıqlara görə Aİ-nin Macarıstan üçün vəsaitlərini dəfələrlə dondurub.

2020-ci ilin dekabrında Aİ Ədalət Məhkəməsi Komissiyanın Macarıstanın sığınacaq prosedurunun ərizəçilərin “tranzit zonalarda” qanunsuz həbsinə icazə verməklə və ərizəçilərin apellyasiya hüququnu əngəlləməklə Aİ qanunlarını pozduğuna dair şikayətlərini təmin edib. Məhkəmə 2024-cü ilin iyununda cəriməni təyin edib və Macarıstanı qərara əməl etmədiyinə görə "Avropa İttifaqı qanunlarını görünməmiş və son dərəcə ciddi şəkildə pozmaqda" günahlandırıb. Budapeşt Aİ-nin ümumi siyasətlərinin tətbiqinə etinasızlıq göstərməkdə və bilərəkdən yayınmaqda ittiham olunub.

Aİ Ədalət Məhkəməsi Budapeşt qanunvericiliyini dəyişdirənə qədər gündəlik 1 milyon avro cərimə kəsib. İndi cərimə təxminən 100 milyon avro təşkil edir. Bazar ertəsi, sentyabrın 16-da Komissiya 93 gün ərzində cərimələrin ödənilməsi üçün ilk sorğu göndərib, lakin Macarıstan vəsaiti ödəməkdən imtina edib və hələ ki, lazımi qanunvericilik dəyişikliklərini edəcəyini bildirməyib.

Məhkəmə qeyd edib ki, “Macarıstanın davranışı Aİ qanunvericiliyinin birliyinə ciddi təhlükə yaradır” və “üzv dövlətlər arasında həmrəylik prinsipini və məsuliyyətlərin ədalətli bölüşdürülməsini ciddi şəkildə pozur”.

Yuxarıda təsvir edilən vəziyyət Macarıstan və Aİ arasında ilk “mübahisə” deyil. Orban hökuməti dəfələrlə Aİ-nin Ukraynaya hərbi yardımını əngəlləməyə çalışıb və onun nümayəndələri Rusiya Federasiyası və Belarus nümayəndələri, xüsusən də Vladimir Putinlə görüşlərini davam etdirirlər.

Bundan əvvəl Macarıstan Transkarpatiyadan olan qaçqınları sığınacaqlardan çıxarmağa başlayıb. Bu, ukraynalılara yardımı məhdudlaşdıran hökumətin fərmanına uyğun olaraq baş verib, bu fərman yalnız müharibənin birbaşa təsirinə məruz qalmış ərazilərdən olan qaçqınlara mənzil hüququ verir.

Avropa Komissiyası daha sonra Macarıstan hökumətinin döyüşlərin olmadığı ərazilərdən olan ukraynalı qaçqınlar üçün sosial müavinətlərin dayandırılması ilə bağlı qərarını nəzərdən keçirməyə başlayıb. Onlar qeyd ediblər ki, ukraynalı qaçqınların Aİ-dən müvəqqəti müdafiəsi iqtisadi blokun bütün üzv ölkələrində yaşayış yeri, əmək bazarı, mənzil, sosial təminat, tibbi və digər yardımları əhatə edir.

Nicat