Ukraynanın defoltdan qaçmaq üçün cəmi bir ay vaxtı var ki, bu da ölkənin bərpası üçün fəlakətə səbəb ola bilər.

Valyuta.az xəbər verir ki, son iki il ərzində Ukraynanın kreditorları borclara xidmət ödənişlərini dayandırmağa razılaşıblar.

“Həm hökumət, həm də özəl kreditorlar tərəfindən verilən güzəştlər illik ÜDM-in 15%-ni təşkil edir. Həqiqətən də, əgər ödənişlər lazım olsaydı, müdafiədən sonra hökumətin ikinci ən böyük xərclərinə çevrilərdi. Bununla belə, indi özəl xarici istiqraz sahiblərinin, o cümlədən Fransanın aktiv meneceri Amundi və Amerikanın Pimco şirkətinin moratoriumunun müddəti avqustun 1-də başa çatır”, - materialda deyilir.

Müəllif yazır: “Beləliklə, Ukraynanın defoltdan qaçmaq üçün bir ay vaxtı var. BVF Marçenkonun (Ukraynanın maliyyə naziri - red.) silinmə ilə bağlı danışıqlar aparmasını istəyir, lakin mövcud vaxtda sövdələşmə mümkün görünmür. Əgər Ukrayna defolt etsə, bu, özəl investorlar arasında Qərbin öhdəliklərinə narahatlıq doğuran inamsızlığın göstəricisi olacaq. Uzunmüddətli perspektivdə bu, ölkənin bərpası üçün fəlakət ola bilər”.

“Sürətli restrukturizasiya aylar, mürəkkəb olan isə illər tələb edir - kreditorlar heç vaxt öz tələblərindən imtina etmək istəmirlər. Lakin Ukrayna müharibə başlayandan bəri kapital bazarlarından uzaq düşüb, yəni məhkəmə proseslərində çox az təcililik var. İyun ayında Marçenko kreditorlara borclarının cari dəyərinin 60%-ni kəsən sövdələşmə təklif etdi. Kreditorlar soyuqqanlılıqla cavab verdilər ki, onların fikrincə, 22% daha ağlabatan olardı”, - materialda deyilir.

“Ukraynanın fiskal məkana çox ehtiyacı var. İlin sonuna qədər onun borcunun ÜDM-ə nisbəti 94%-ə yaxınlaşacaq - mürəkkəb maliyyə tarixi və ölçüsü olan iqtisadiyyat üçün yüksəkdir. Müttəfiqlərin təmin etdiyi məbləğlər təsir edicidir, lakin onlar pul deyil, artilleriya, tanklar və etibar fondları şəklində gəlirlər. Amerikanın son paketinin yalnız 8 milyard dolları birbaşa Ukrayna hökumətinə keçəcək, bu məbləğ Ukraynanın illik rifah xərclərinin dörddə birindən bir qədər çoxuna bərabərdir və hətta bu, kredit şəklindədir. Aİ bir az daha çox, lakin üç il ərzində cəmi 38 milyard dollar təklif etməyi planlaşdırır.

Ukraynanın istədiyi gecikmə cüzi olsa da - 2024-cü ildən 2027-ci ilə qədər 12 milyard dollar - verilməzsə, ölkənin ehtiyat pulu yoxdur. BVF-nin fikrincə, Ukraynanın təklif etdiyi və istiqraz sahibləri tərəfindən rədd edildiyi kimi radikal restrukturizasiya sazişi ilə ölkə öz dolanışığını təmin etmək üçün mübarizə aparacaqdı... Razılaşma olmadan Ukraynanın iki yolu var. Bunlardan biri, 2027-ci ilə qədər ödənişlərdən imtina edəcək rəsmi kreditorlarla olduğu kimi, borc xidmətinin dondurulmasının uzadılması ilə bağlı danışıqlar aparmaqdır. Digəri defoltdur. Bu, radikal görünə bilər, amma reallıqda senarilər arasında çox da fərq yoxdur. İstənilən halda, Ukrayna ödənişləri bərpa olunmayacaq”, - materialda deyilir.

Daha əvvəl bildirilmişdi ki, Maliyyə Nazirliyi özəl kreditorlara avrobondların restrukturizasiyası üçün iki variant təklif edib, lakin hələ də onlarla razılaşa bilməyib.

Ukraynanın təklifi avrobondları aşağıdakılara dəyişdirmək idi:

2027-ci il vergi gəlirlərinin nəticələrinə və ÜDM hədəfinə nail olunmasına bağlanacaq sabit gəlir (Vanil İstiqrazları) və situasiyadan asılı borc alətləri (SCDI) paketi;
Yalnız sabit gəlir paketi (vanil istiqrazları).

Bu variantlar 25%-dən 60%-ə qədər silinməni təmin edir, onlar Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə razılaşdırılır. Avrobond sahibləri öz şərtlərini təklif etdilər və bu, qəbuledilməz olub.

Onlar əvvəlcə iki növ istiqrazın dəyişdirilməsi yolu ilə borcun restrukturizasiyasını təklif etdilər: əsas məbləğin 40%-i üzrə 7,75% sabit gəlir (Bazar istiqrazı) və iqtisadiyyatın bərpa tempindən asılı olaraq dəyişən gəlir (Bərpa istiqrazı). Komitənin təklifi borcun 20%-nin silinməsinə icazə verib.

Danışıqların sonunda onlar bazar istiqrazı və bərpa istiqrazının şərtlərinə müəyyən düzəlişlər etməklə borcun 22,5%-ni silmək barədə razılığa gəliblər. Təklif BVF əməkdaşlarının diqqətinə çatdırılıb və onlar onu şərti olaraq DSA (Borc Davamlılığı Təhlili) hədəflərinə cavab vermədiyi kimi qiymətləndiriblər. Ukrayna və kreditorlar komitəsi müzakirələri davam etdirəcək.

17 iyun 2024-cü il tarixinə Ukraynanın defoltdan qaçmaq üçün cəmi 1,5 ay vaxtı vardı. Ukrayna bir qrup istiqraz sahibi ilə beynəlxalq borcun restrukturizasiyası ilə bağlı razılığa gələ bilməyib və bu, ölkənin defolt ərəfəsində ola biləcəyi ilə bağlı fərziyyələrə səbəb olub. Rusiyanın 2022-ci ildə ölkəyə müdaxiləsindən sonra Ukraynaya ödənişləri dayandırmağa icazə verən beynəlxalq istiqraz sahibləri ilə müqavilənin müddəti avqustda başa çatır.

Ukrayna Beynəlxalq Valyuta Fondunun (BVF) restrukturizasiya tələblərini yerinə yetirərkən beynəlxalq bazarlara çıxışı saxlamaq üçün borcunu restrukturizasiya etməyə çalışdığına görə istiqraz sahibləri ilə rəsmi danışıqlar təxminən iki həftədir ki, davam edir.

Nicat