Kembric Universitetinin tədqiqatçıları toxuma nümunələrindən alınan DNT məlumatlarından istifadə edərək 98,2% dəqiqliklə 13 müxtəlif xərçəng növünü aşkarlaya bilən yeni süni intellekt (Sİ) modeli hazırlayıblar.

Valyuta.az xəbər verir ki, EMmethylNET adlanan model xərçəngin erkən aşkarlanması, diaqnostikası və müalicəsində əhəmiyyətli irəliləyişi təmsil edir.

Biological Methods and Protocols jurnalında dərc edilən araşdırma xərçəng hüceyrələri də daxil olmaqla hüceyrələrin böyüməsində erkən baş verən kimyəvi proses olan DNT metilasiyasına baxıb. Tədqiqatçılar erkən mərhələdə xərçəngdə nümunələri və yolları müəyyən etmək üçün maşın öyrənmə modelini öyrədib. Onlar döş, ağciyər və kolorektal xərçəng də daxil olmaqla 13 xərçəng növünü təmsil edən Xərçəng Genom Atlasından 6000-dən çox toxuma nümunəsindən əldə edilən məlumatlardan istifadə ediblər. Model müstəqil verilənlər bazasından 900-dən çox nümunə üzərində sınaqdan keçirilib və 98%-dən çox dəqiqlik göstərib.

EMmethylNET-in əsas yeniliyi iki Sİ yanaşmasının birləşməsidir: müvafiq xüsusiyyətləri seçmək üçün XGBoost və təsnifat üçün dərin neyron şəbəkəsi. Bu, modelə təkcə xərçəngi dəqiq aşkarlamağa deyil, həm də normal hüceyrələri xərçəng hüceyrələrinə çevirən qeyri-genetik amillərin orqanizm tərəfindən tənzimlənməsi haqqında məlumat verməyə imkan verir. Tədqiqatçılar həmçinin xərçənglə əlaqəli genlər və yollarla əlaqəli 3,388 metilasiya yerini müəyyən ediblər.

Tədqiqat sağ qalma və müalicənin effektivliyini artırmaq üçün xərçəngin erkən aşkarlanmasının vacibliyini vurğulayır. Perspektivli nəticələrə baxmayaraq, müəlliflər texnologiyanın klinik istifadədən əvvəl əlavə öyrənilməsi və sınaqdan keçirilməsini tələb etdiyi barədə xəbərdarlıq edirlər. Tədqiqat qrupu hazırda qeyri-invaziv erkən xərçəng skrininqini təmin edə bilən maye toxuma nümunələrinə modeli uyğunlaşdırmaq üzərində işləyir.

EMmethylNET xərçəngə daha erkən və daha dəqiq diaqnoz qoymaq üçün maşın öyrənməsindən istifadə istiqamətində böyük bir addımdır ki, bu da ictimai sağlamlığa əhəmiyyətli təsir göstərə bilər. Beynəlxalq Xərçəng Araşdırmaları Agentliyinin son hesablamalarına görə, hər il 19 milyondan çox yeni xərçəng hadisəsi aşkar edilir və 10 milyon insan bu xəstəlikdən ölür.

Nicat