18-ci əsrdə Fransada məhsuldarlığın azalması əhalinin artımı və azalmasının standart modelləri ilə izah edilə bilməz. Mançester Universitetinin alimləri tərəfindən aparılan araşdırma bu anomaliyanın səbəblərini işıqlandırır.

Valyuta.az xəbər verir ki, araşdırmaya görə, Fransada doğum səviyyəsinin azalmasının əsas səbəbi Fransa İnqilabından xeyli əvvəl başlayan cəmiyyətin sekulyarlaşması olub.

Tədqiqatçılar 18-ci əsrdə fransız cəmiyyətinin dünyəviləşməsini göstərən bir neçə faktora diqqət çəkiblər. Birincisi, dünyəvi iradələrin nisbəti 1710-cu ildəki 10%-dən 1780-ci ildə 80%-ə yüksəlib. İkincisi, 18-ci əsrin sonunda adambaşına düşən ruhanilərin sayı əsrin əvvəli ilə müqayisədə xeyli az olub.

Fransada dünyəviləşmənin dini müharibələr və təqiblər də daxil olmaqla dərin tarixi kökləri var olub. 16-cı əsrin sonunda dini müharibələr Fransanın katolik və protestant ərazilərinə bölünməsinə gətirib çıxarıb ki, bu da dünyəviləşməyə öz töhfəsini verib.

Tədqiqat göstərib ki, dünyəviləşmə həm milli, həm də regional səviyyələrdə məhsuldarlığın azalması ilə əlaqələndirilir. Yəni, cəmiyyət nə qədər dünyəviləşirsə, bir o qədər az uşaq dünyaya gəlir. Bunu onunla izah etmək olar ki, dini inanclar çox vaxt ailələri daha çox uşaq sahibi olmağa ruhlandıra bilir və dinin cəmiyyətə təsiri azaldıqca, ailələr bunun üçün daha az təzyiq hiss edirlər.

Demoqrafik göstəricilərə təsir edən başqa faktorlar olsa da, araşdırma 18-ci əsrdə Fransada əhalinin azalmasının əsas səbəbinin sekulyarlaşma olduğunu göstərir. Bu kəşf maraqlı bir tarixi nümunə təqdim edir və dinin demoqrafik proseslərə təsiri haqqında yeni fikirlər verir.

Nicat