“Curiosity” marsoxodu kosmosda öz növünün tədqiqi tarixində ən çətin yoxuşu başa vurub və xüsusilə dik və sürüşkən yamacı dırmaşaraq, Şarp dağının zirvəsinə çatıb.

Valyuta.az NASA-ya istinadla xəbər verir ki, marsoxod yoxuşa qalxmağa yazda başlayıb. Adətən dırmaşmanın çətinliyi bir neçə amildən asılı olur. Buraya qumun sıldırımlığı, sürüşkənliyi və qayalar və ya iti daşlar şəklində maneələrin olması daxildir. “Curiosity”nin may və iyun aylarında qalxdığı 23 dərəcəlik yamacda bu problemlərin hər biri olub.

"Əgər siz nə vaxtsa çimərlikdə qum təpəsinə dırmaşmağa cəhd etmisinizsə - bunu biz də etdik - bunun necə çətin olduğunu bilirsiniz, bundan sonra hələ daşlar da vardı", - NASA-nın Jet Propulsion Laboratoriyasında (JPL) “Curiosity” idarəedicisi Emi Heyl deyib.

Marsoxodların idarə edilməsi zamanı əvvəlcədən ən təhlükəsiz marşrut planlaşdırılır, sonra əmrlər qurğuya ötürülür. Bu, planetlərin nisbi mövqeyindən asılı olaraq, Yerlə Mars arasında 20 dəqiqəyə çata bilən rabitə gecikmələri ilə bağlıdır. Siqnal keçidinin belə müddəti real vaxt rejimində nəzarəti qeyri-mümkün edir.

Bununla belə, bəzən marsoxodda əmrləri yerinə yetirməkdə problemlər yaranır. Səbəblər təkərlərin sürüşməsi və ya hündür uçurumda hərəkət ola bilər. Bu halda, maşın zədələnməmək üçün dayanır. Şarpa yüksəliş zamanı da təsvir olunan bu kimi bir çox vəziyyətlər olub.

“Biz demək olar ki, loto oynayırdıq. İçəri girdiyimiz hər gün bu və ya digər səbəbdən səhvimiz olduğunu öyrənirdik", - deyə “Curiosity”nin strateji marşrut planlaşdırmasının rəhbəri Deyn Şolen bildirib.

Bütün səylər nəticəsində marsoxod məqsədə çatıb. Sürücülər dolama yolu seçib, bu da məsafəni bir neçə həftə artırıb, lakin hərəkət daha asan olub. Nəticədə düzgün qərar verildiyi ortaya çıxıb.

Xatırladaq ki, daha əvvəl "Perseverance" roverinin Qırmızı Planetin səthində çox qəribə formalı və "qıllı bir şey" adlandırılan daş kürəsi kəşf etdiyini yazmışdı.

Nicat