Dünyanın ən dəyərli brendləri arasında olan və 92-dən çox innovativ şirkətə malik olan "Adidas", dünya bazarında lider kimi özünü göstərməyə davam edir. "Adidas" idman geyimləri, ayaqqabılar, çantalar, köynəklər, saatlar, eynəklər və digər aksesuarlar kimi idman məhsulları ilə dünyaca məşhurdur.

"Adidas" brendin təsisçisi Adolf (“Adi”) Dasslerin adının abreviaturasıdır.

Valyuta.az Adolf Dasslerin çəkməçilikdən "Adidas"a uzanan uğur hekayəsini sizlərə təqdim edir. 

Adolf Dassler 1900-cü ildə Almaniyanın Herzogenaurach şəhərində anadan olan dörd qardaşdan ən kiçiyi idi. Atası Kristof dərzi, anası Paulin isə ailənin camaşırxanasını idarə edirdi. Adolf orta məktəbi bitirdi və atasının istəyi ilə çörəkçi kimi şagirdlik etməyə başladı. Bu təlimi başa vursa da, çörəkçilik həyatı onun ürəyincə olmadığından, onun yerinə çəkməçilik vərdişlərini öyrənməyə qərar verdi.

I Dünya Müharibəsi dövründə

Adolf Dassler, idman ayaqqabısı ideyasını dərhal biznesə çevirə bilməmişdən əvvəl I Dünya Müharibəsinin son mərhələlərində məcburi şəkildə alman ordusuna cəlb edildi. 1919-cu ildə Herzogenauraxa qayıdanda Almaniya müharibədən sonrakı iqtisadi depressiyanın məngənəsində idi. İşlər az idi, lakin Adolf arzusunun ölməsinə imkan verməməkdə qərarlı idi, ona görə də Dassler evinin arxasındakı köhnə camaşırxananı ayaqqabı emalatxanasına çevirdi. O, öyrəndiyi çəkməçilik təcrübəsindən istifadə edərək yerli sakinlərə ayaqqabı təmir edərək pul qazanırdı.

Bu, ona ilk xüsusi idman ayaqqabılarını yaratmaq üçün lazım olan resursları və vaxtı verdi. Onun ilk ixtiralarından biri yüngül atletika idmançıları üçün bir cüt çivilk qaçış ayaqqabısı idi ki, bu da o dövrdə idman üçün tamamilə yeni bir konsepsiya idi. 

"Dassler qardaşlarının ayaqqabı fabriki" doğuldu

Adolfun öz müəssisəsinə böyük qardaşı Rudolf Dassler də qoşuldu və 1 iyul 1924-cü ildə şirkətlərini "Gebrüder Dassler, Sportschuhfabrik, Herzogenaurax" (Dassler Qardaşları İdman Ayaqqabı Fabriki, Herzogenaurax) kimi qeydiyyatdan keçirdilər. 1925-ci ilə qədər onların bir otaqlı emalatxanasında dəri futbol çəkmələri və çivili ayaqqabılar istehsal edən üç işçi var idi. Alman iqtisadiyyatı yaxşılaşdıqca, biznes artdı və qardaşlar Herzogenauraxdakı daha böyük bir binaya köçdülər, burada infrastruktur maşınlarına sərmayə qoydular və istehsallarını genişləndirdilər.

Adolf Olimpiadada uğur qazanmaq istəyir

Adolf 1928-ci ildə Amsterdamda keçirilən Olimpiadada alman marafonçusu Lina Radkeyə bir cüt çivili trek ayaqqabısı hədiyyə etdi və onlar ilk uğurlarını qazandılar. Lina Dünya Rekordunun qalibi oldu, ilk dəfə qadınlara 800 metr məsafədə yarışmağa icazə verildi.

Məşqçi Josef Waitzer vasitəsilə o, tez bir zamanda Almaniya Milli Atletika komandası ilə münasibət qurdu. Bu əməkdaşlıq məhsulun inkişafı üçün effektiv rəy verməklə yanaşı, həm də bir çox alman idmançının Olimpiya Oyunlarında Dassler ayaqqabılarını geyinməsini təmin etdi. Heç bir idmançının mütəxəssis sponsorluğunun olmadığı bir vaxtda Dassler qardaşlarının marketinq strategiyası parlaq idi.

1932-ci il Los-Anceles Olimpiadasında alman idmançıları ilə uğur qazandılar.

Ailənin bölünməsi və Pumanın mənşəyi

İkinci Dünya müharibəsinin gərginliyi, eləcə də sonrakı illər Adolf və Rudolf qardaşları arasında olan gərginlik onları həmişəlik ayırdı. 1948-ci ildə onlar rəsmi olaraq bizneslərini ləğv etdilər.

Qardaşlar şirkətin aktivlərini parçaladılar və nəticədə biznes rəqiblərinə çevrildilər. Rudolf özünün idman ayaqqabısı şirkəti olan "Puma"nı qurdu. Həm "Adidas", həm də "Puma" qlobal qərargahlarını Herzogenauraxda saxlamağa davam edirlər.

"Adidas" şirkətinin yaradılması

Qardaşının gedişindən sonra Adolf məhsulların fərqli görünüşə malik olmasını təmin etmək istəyirdi ki, insanlar onları idmançıların ayaqlarında asanlıqla tanıya bilsinlər. Ayaqqabının yan tərəfindəki dekorativ qayışlarla oynadı, nömrəni dəyişdi və rəng qatdı. O, nəhayət üç qayış üzərində qərarlaşdı və "üç zolaq" markası yarandı. 1949-cu ildə Adolf şirkətin ticarət nişanı kimi 3 zolaqlı loqodan istifadə etməyə başladı.

"Adidas" 1960-cı illərdə 500-dən çox insanı işə götürdü və dünyanın ən böyük idman ayaqqabısı istehsalçısına çevrildi. Yaşına və şirkətinin uğurlarına baxmayaraq, Adolf Dassler daha yüngül, daha rahat və idmançıların ehtiyaclarına cavab verən "Adidas" ayaqqabılarını yaradaraq yeniliklər etməyə davam etdi.

Adolfun oğlu Horst da atasının qurduğu biznesi davam etdirdi. Horst Dassler "Adidas"a ABŞ-da bazarını genişləndirməyə kömək etdi. O, Adolfun innovativ ruhunu başqa idman məhsulları ilə yanaşı, basketbol ayaqqabılarının inkişafına da tətbiq etdi. Adolf, 77 yaşında vəfat etdi.

Nuray